بازار قدیم بوشهر از جاهای دیدنی بوشهر به شمار میرود و یکی از چندین بازار سنتی ایران است که هنوز هم قلب آن میتپد و خرید و فروش و رفت و آمد در آن جریان دارد. پس از گذشت چندین سال هنوز هم زیبایی معماری قاجار در تار و پود بافت قدیمی آن دیده میشود. محلههای قدیمی بوشهر دهدشتی، شنبدی، کوتی و بهبهانی نام دارد که بازار قدیم در یکی از محلههای قدیمی بوشهر به نام محلهی دهشتی قرار گرفته است.
راستهی اصلی بازار از سمت جنوب به شمال یا برعکس است و راسته بازارهای متعدد دیگری از سمت شرق به سمت غرب نیز وجود دارند. راسته بازار «معین التجار» و «رئیس التجار» از راستههای معروف این بازار هستند. در گذشته هر یک از این راستهها رئیس مخصوص داشت و هر بخش متعلق به صنف خاصی بود و امروزه نیز هست. برای مثال اگر از سمت جنوب بازار شروع کنیم به ترتیب ابتدا قنادیها، سپس مسگرها و لحیم کارها، بعد از آن ساعت فروشها و پارچه فروشها (خرازها)، لوکس فروشها و بعد از آن دوباره پارچه فروشها، فروشندگان لوازم خانگی، عطارها، کتاب فروشها، آهنگرها، قهوه خانهها، ماهی فروشها، سبزی و میوه فروشها، رطب فروشها، لبنیاتیها و درآخر حیاطهای این بازار را میبینیم که در قسمت شمالی آن قرار دارند. اگر کمی هم جلوتر برویم در نهایت به محلهی شنبدی و مسجد شنبدی میرسیم.
در مجموع ۲۵۰ باب مغازه در بازار قدیم بوشهر وجود دارد که به کسب و کار مشغول هستند. در کنار کسبهی مسلمان، چندین کسبهی مسیحی و یهودی نیز در این بازار داد و ستد میکنند. در گذشته اهل بازار در اعیاد و مراسمات مذهبی، مجالس و جشنهایی برگزار میکردند.
بازار قدیم بوشهر نورگیری و تهویهی مناسبی دارد و معماری آن به گونهای است که در فصل سرما از ریزش برف و باران به داخل بازار جلوگیری میکند و تابستانها نیز مانع تابش مستقیم آفتاب به داخل میشود و گرما را برای کسبه و مردمی که برای خرید میآیند، قابل تحمل میکند.
بوشهر با داشتن بافت تاریخی و وجود بناهایی با معماری منحصر بهفرد مانند این بازار، یکی از مقاصد اصلی گردشگری محسوب میشود و سالانه پذیرای گردشگرانی از سراسر ایران و جهان است. بازار قدیمی بوشهر چند بار مرمت شده است و در حال حاضر به کار خود ادامه میدهد. این بنای تاریخی در تاریخ ۲۸ اسفند سال ۱۳۸۵ با شمارهی ثبت ۱۸۶۴۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نویسنده: مینا رهبری