غار «دربند رشی» در جنوب روستای رشی در بخش رحمت آباد و بلوکات شهرستان رودبار (استان گیلان) و در ارتفاع حدود ۷۵۰ متری از سطح دریا واقع شده است. این مکان باستانی شامل غار بزرگ «کویل گر» با طول تقریبی ۶۰ متر و غار «دربند ب» (جوکویله) با طول تقریبی ۳۰ متر است که دهانهی هر دو در جهت جنوب قرار دارد. غار دربند رشی تنها غار شناخته شده با بقایای باستانشناختی دوره پارینه سنگی قدیم در کشور به حساب میآید.
هر ساله طبیعتگردها و ماجراجویانی که به دیار رودبار سفر میکنند، بازدید از غار باستانی دربند رشی را در برنامهی سفر خود قرار میدهند تا هم با تاریخ و فرهنگ رودبار آشنا شوند و هم گذری به طبیعت بکر و سرسبز منطقه دربند رودبار داشته باشند. اگر شما نیز به فکر سفر به این منطقه و بازدید از غار دربند رشی هستید، با ادامهی این مقاله از کجارو همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در اختیارتان قرار دهیم.
قدمت باستانی غار دربند رشی
منبع عکس: اینستاگرام @shohreh.vafaei
تنها مکان باستانی که اطلاعاتی درباره برخی از گونههای جانوری در اواخر دوره پارینهسنگی قدیم ارائه میکند، غار دربند رشی در رودبار گیلان است که نخستین بار در سال ۱۳۸۴ شناسایی شد.
قدمت چند دندان کشف شده در غار دربند رشی به بیش از ۲۰۰ هزار سال قبل برمیگردد
طی کاوشهای باستانشناختی این غار در سال ۱۳۹۱، در کنار ابزارهای سنگی، شماری سنگواره حیوانات مختلف از جمله خرس، گوزن، گاو وحشی و بز کوهی کشف شد. بیشتر این بقایا مربوط به گونه منقرض شدهای از خرس میشد که برای نخستین بار در ایران کشف شده است. تا پیش از این، دیرینشناسان تصور میکردند که قلمروی این خرس از غرب اروپا تا شرق کوههای قفقاز باشد؛ اما کشف بقایای آن در غار دربند رشی نشان میدهد که این خرسهای بزرگ در غرب البرز نیز میزیستهاند. چند دندان کشف شده در غار به روش پرتوسنجی تاریخگذاری شدهاند که قدمتشان به بیش از ۲۰۰ هزار سال قبل برمیگردد.
منبع عکس: اینستاگرام @hassanjoneidi
انسانها طی دورهای نسبتا گرم و مرطوب که منطقه درفک پوشیده از جنگل بود، بهصورت موقت از غار دربند استفاده میکردند و از سنگهای آذرین و چخماق برای ساخت ابزارهای سنگی چون خراشنده و درفش کمک میگرفتند.
گاهنگاری علمی تاریخ حضور انسانریخت در ایران با نتایج بهدستآمده از یافتههای دکتر فریدون بیگلری در غار دربند رشی گیلان بهمدت ۱۰۰ سال عقبتر رفته است و به ۲۰۰ هزار سال قبل برمیگردد. این غار مسکن شکارچیان عصر سنگ بوده است و به همین دلیل قدیمیترین سکونتگاه تاریخگذاری شده انسان در ایران به شمار میرود.
نکتههایی برای بازدید از غار دربند رشی
منبع عکس: اینستاگرام @shohreh.vafaei
از دامنهی کوه تا غار حدود ۱۵ دقیقه پیادهروی در مسیر نسبتا هموار با شیب کم پیش رو دارید که در کل دسترسی به غار چندان سخت نیست؛ اما از آنجا که مسیر غار، چشمه یا منبع آب ندارد؛ آب آشامیدنی با خود ببرید.
داخل غار جاذبه خاص یا نقش و نگاری دیده نمیشود. از ابتدا تا انتهای غار حدود دو دقیقه بیشتر طول نمیکشد و بنابراین به لوازم یا ابزار خاصی نیاز ندارید؛ فقط چراغ قوه یا نور موبایل برای روشنایی کفایت میکند.
بیشتر جذابیت غار دربند رشی به زیبایی منطقه و مسیر آن است و البته داخل شدن به غارها همیشه برای افراد جذابیت ویژهای داشتهاند. از درون غار نیز منظره زیبایی مقابلتان است؛ طوریکه دلتان میخواهد برای چند دقیقه روی تخت سنگی بنشینید و به روبهرو بنگرید تا نظارهگر بهشتی رویایی باشید.
منبع عکس: اینستاگرام @shohreh.vafaei، @fafatripss، عکاس: Mahdi Emami
بهترین زمان سفر به غار دربند رشی، نیمهی اول سال است؛ چراکه طبیعت سرسبزی پیش چشمانتان قرار میگیرد و مه بهاری صورتتان را مینوازد؛ با این حال سعی کنید صبح قبل از ساعت ۱۰ یا عصر بعد از ساعت پنج، قدم در مسیر پیادهروی به غار بگذارید تا در طول مسیر، آفتاب اذیتتان نکند.
بهتر است برای بازدید از غار، کفش ورزشی، کلاه آفتابی، کرم ضدآفتاب و در صورت نیاز باتوم کوهنوردی و همچنین هدلامپ یا چراغ قوه برای درون غار همراه داشته باشید.
در جادهی توتکابن، سوپرمارکت و میوهفروشی جهت تهیه مایحتاج و همین طور پمپ بنزین وجود دارد. سرویس بهداشتی عمومی در میدان توتکابن جنب شهرداری قرار گرفته است.
مسیر دسترسی به غار دربند رشی
منبع عکس: سایت ایرنا
اگر به بازدید از غار دربند رشی علاقهمند شدهاید، در اتوبان قزوین-رشت، بعد از رودبار بهسمت خروجی توتکابن بروید. پس از حدود ۱۰ کیلومتر از جادهی توتکابن، راهی جادهی دفراز-پلنگ دره و سیدشت شوید. مسیر اصلی را ادامه دهید تا پس از روستای رشی و قبل از سی دشت، به تابلوی غار دربند رشی در سمت راست جاده برسید.
منبع عکس: اینستاگرام @shohreh.vafaei
از تهران تا خروجی توتکابن، ۲۷۰ کیلومتر و حدود سه ساعت طول میکشد و از آنجا تا رشی ۲۲ کیلومتر دیگر در پیش دارید که درمجموع حدود چهار ساعت در راه خواهید بود. بازدید از این غار و گشتوگذار در طبیعت زیبای اطراف آن میتواند تجربهای خاطرهانگیز و منحصربهفرد از سفر به رودبار را برایتان رقم بزند.
جاذبههای نزدیک به غار دربند رشی
منبع عکس: سایت مشرق نیوز
غار دربند رشی در نزدیکی روستایی به نام استخرگاه قرار دارد که یکی از زیباترین روستاهای استان گیلان و جاهای دیدنی رودبار به شمار میرود. این روستای در دامنهی کوه درفک و در دل جنگلهای سر به فلک کشیده قرار دارد. در روستای استخرگاه میتوانید از آبشار طبیعی و مسیر جنگلی فوقالعادهی روستا دیدن کنید و از تماشای بافت روستایی و دستنخورده و پوشش گیاهی متفاوت آن لذت ببرید.
در کنار دیدن غار دربند رشی امکان بازدید از منطقهی زیبای سیدشت نیز وجود دارد که خیلی از مواقع در فصل بهار و تابستان دارای مه است. سیدشت با دشتهای سرسبز و درههای زیبایی همچون پلنگ دره از گردشگران استقبال میکند. توتفرنگی محصول اصلی ییلاق سی دشت محسوب میشود و جالب است بدانید که در خرداد ماه هر سال جشنواره توتفرنگی در آن برگزار میشود و گردشگران زیادی برای شرکت در این جشنواره و خرید توت فرنگی محلی تازه به ییلاق سی دشت میروند.
کوه درفک نیز در نزدیکی غار دربند رشی قرار دارد که کوهنوردان و طبیعتگردان بسیاری را مجذوب خود میکند. قله درفک، بام استان گیلان و آتشفشان خاموشی است که بین دو شهرستان رودبار و سیاهکل قرار دارد و در دامنههای آن زیباییهای طبیعت جنگل شیرکوه گسترده شده است.
شهر بیجار، روستایی از توابع بخش رحمتآباد و بلوکات شهرستان رودبار است که بهواسطهی سد بیجار و همین طور جنگلهای اطراف آن، محلی زیبا و دلپذیر برای گذران اوقات فراغت به شمار میرود و در روزهای تعطیل مقصد تفریح افراد بسیاری است. در سد بیجار میتوان به ماهیگیری هم پرداخت.
عکس کاور از اینستاگرام @gardeshgarish
نویسنده: صدیقه شجاعی