طالقان یکی از شهرستانهای سرسبز استان البرز است. این منطقه زیستگاه حیات وحش و گونههای متنوع گیاهی است. آثار ارزشمند طبیعی و اماکن زیارتی و تاریخی بسیاری در این منطقه کوهستانی قرار دارد. جمعیت این منطقه حدودا ۲۵ هزار نفر است و تقریبا ۸۶ روستا در طالقان وجود دارد. یکی از این روستاهای زیبا، میناوند نام دارد که تنها روستای طالقان است که مردمش تات نیستند، اما به زبان ترکی تکلم میکنند. اثر تاریخی و دیدنی قلعه ارژنگ در حوالی این روستا واقع شده است.
قلعه ارژنگ یا ارژنگ قلعه که از جاهای دیدنی طالقان است، در جنوب روستای میناوند در شهرستان طالقان قرار دارد و قدمت آن به دورههای پس از اسلام میرسد. این قلعه در کوه ارژنگ در سال ۵۴۴ هجری به دست امیر کیا محمد بزرگ امید ساخته شده است. از روستای میناوند تا این قلعه حدود ۲ الی ۳ ساعت راه است. این بنا در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۰۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ارتفاع این قلعه از سطح دریا دو هزار و ۸۵۰ متر است. در این قلعه راهروهای زیرزمینی وجود دارد که برخی از آنها توسط تونلهایی به هم متصل شدهاند.
دیوارهای قلعه از سنگ و ساروج ساخته شده است. سفالهایی که از اطراف قلعه به دست آمده، متعلق به قرن ۵ تا ۷ هجری تخمین زده میشود. موقعیت منحصر به فرد قلعه باعث اشراف کامل دیدهبانها تا انتهای دره طالقان میشد.
از بالای قلعه نمایی از دریاچه سد طالقان و همچنین ارتفاعات کوه البرز مشاهده میشود. از این قلعه در طول تاریخ به نامهای دل جنگ و قلادوش یاد شده است. قلعه ارژنگ یکی از قلعههای مهم اسماعیلیان منطقه طالقان بهشمار میرفت. در زمان اسماعیلیان قلعههای متعدد دفاعی و نظامی در سراسر ایران ساخته شد.
نویسنده: بهاره غنچه