در طول تاریخ یکی از جلوه‌های پر عظمت خلقت خداوند بزرگ درک و دیدار پرندگان و زیبایی و شنیدن آوای آنان بوده است که روش زیست، ساختمان و رنگ پرو بال و حرکات موزون آنها الهام‌بخش دانشمندان هنرمندان، زیست‌شناسان و شعرا بوده و هر چه شناخت بیشتری پیدا می‌ٰکردند شگفتی و اعجابشان نیز فزونی می‌گرفت. با چنین نگرشی شهرداری اصفهان در ادامه اقدامات بدیع و ابتکاری خود طی سالهای اخیر اقدام به احداث باغ پرندگان برای اولین بار در ایران کرد که هم، مرکزی برای شناسایی و بازدید و تحقیق دانش‌پژوهان و محققان باشد و هم فضای زیبا و دل‌نشینی برای شهروندان و مسافران و گردشگران خارجی که علم و هنر و ذوق و کمال را در نصف جهان آسان‌تر بیابند. باغ پرندگان فعالیت خود را در مرداد ماه ۱۳۷۵ آغاز كرده است. این باغ با مساحتی بالغ بر ۵۵۰۰۰ مترمربع یكی از جاهای دیدنی اصفهان است. مساحت داخلی زیر توری باغ ۱۷۰۰۰ مترمربع و مساحت توری كه روی ۱۶ ستون متحرک به ارتفاع حداكثر ۳۲ متر قرار گرفته، ۴۰۰۰۰ مترمربع است.
جغرافیای باغ پرندگان
در محله ناژوان در ساحل زاینده رود شهر اصفهان محلی در نظر گرفته شده که بیش از ۱۳۰ گونه انواع مرغ و پرنده نگهداری می‌شود و همین امر باعث شده تا خیل گردشگران و مسافران به جای دیدن سیمرغ از یکصد و سی نوع مرغ دیدن کنند. محلی که برای این پرندگان در نظر گرفته شده است یکی از بهترین مکان‌ها در حاشیه زاینده‌رود است و از نظر آب و هوا مناسب‌ترین محل برای نگهداری این پرندگان است. همچنین در سالهای اخیر بخش خصوصی به کمک شهرداری شهر اصفهان نمونه‌هایی از پروانه‌های زیبای موجود در طبیعت و نمونه‌هایی از خزندگان موجود در طبیعت را برای آشنایی بازدیدکنندگان گرد‌آوری و در مجموعه‌ای به نام باغ پروانه‌ها و باغ خزندگان نگهداری می‌کند و زیبایی دوچندان را شامل ساحل زیبای زاینده‌رود در شهر اصفهان نموده است.
واحدهای تخصصی فعال در باغ پرندگان
باغ پرندگان اصفهان علاوه بر داشتن جاذبه‌های تفریحی دارای واحدهای آموزشی علمی و تحقیقاتی نیز می‌باشد واحدهای تخصصی فعال در باغ پرندگان اصفهان عبارتند از :
واحد تکثیر
در این بخش شرایط و امکانات مناسب جهت تخمگذاری و جوجه آوری پرندگان فراهم می‌شود. نگهداری از جوجه‌های تکثیر یافته تا مرحله رسیدن به سن خاص جهت رهاسازی در باغ پرندگان به عهده این بخش است.
واحد تغذیه
گونه‌های مختلف پرندگان نیازهای غذایی متفاوتی دارند، به علاوه منبع تأمین این نیازها نیز در هر گونه متفاوت است. برخی از پرندگان میوه‌خوار، برخی دانه‌خوار، برخی گوشت‌خوار و برخی همه چیزخوار هستند. در این بخش نیازهای پرندگان بر اساس جداول احتیاجات غذایی برآورده می‌شود.
واحد کلینیک و بهداشت
پرندگان بیمار پس از تشخیص بیماری وارد این بخش می‌شوند و پس از معاینه کامل بر اساس نظر دامپزشک باغ پرندگان و تجارب کارشناس مربوطه درمان می‌شوند. ضد عفونی و بهداشت کلیه قسمت‌های باغ به عهده این بخش است. واکسیناسیون ماهانه پرندگان علیه بیماری نیوکاسل نیز از وظایف این بخش است.
واحد قرنطینه
باغ پرندگان پذیرای پرندگانی است که از سوی افراد دوستدار پرنده به باغ اهدا می‌شود. علاوه بر این در دوره‌های زمانی مختلف بسته به نیاز، پرندگان جدیدی خریداری می‌شود. جهت کنترل بیماری‌ها و جلوگیری از گسترش آنها در این مجموعه، پرندگان تازه وارد ابتدا به مدت ۱۴-۱۰ روز وارد قرنطینه و پس از انجام آزمایشات لازم در صورت سلامتی وارد باغ پرندگان می‌شوند.
واحد تاکسیدرمی
تاکسیدرمی به معنای فن نگهداری درازمدت پیکر جانوران است. در این بخش پس از پوست کنی لاشه و چربی زدایی از پوست و همچنین پر آرایی، قالبی به اندازه بدن پرنده تهیه و پس از اسکلت‌بندی پوست پرنده روی این قالب کشیده می‌شود.
در هر یک از این بخش ها تحقیقات علمی و عملی مفیدی روی گونه‌های پرندگان انجام می‌شود، به طوری که باعث شده باغ پرندگان علاوه بر جاذبه‌های گردشگری و تفریحی جنبه‌های علمی آموزشی و تحقیقاتی نیز پیدا کند و علاقه‌مندان به تحقیق در مورد پرندگان می‌توانند از این جنبه ها بهره‌مند شوند.
زیستگاه‌های باغ پرندگان اصفهان
در باغ پرندگان اصفهان زیستگاه‌های متفاوتی بسته به شرایط زندگی طبیعی پرندگان برای آنها در نظر گرفته شده است. از این رو در باغ پرندگان اصفهان شما شاهد پنج محیط متفاوت برای پرندگان هستید. برکه‌ها، صخره‌ها، قفس‌های شیشه‌ای، قفس‌های آهنی و فضای سبز جنگلی.
بركه‌ها
چهار بركه كوچك و بزرگ در باغ پرندگان وجود دارد كه محل زندگی پرندگان آبچر مانند انواع اردك‌ها، قوها، غازها و … است. بركه بزرگی در قسمت مركزی باغ قرار گرفته است، به طوري كه تعداد زيادی از اين پرندگان آبچر را در برمی‌گيرد.
صخره
صخره باغ كه در ضلع شرقی قرار گرفته محيط زيستی مناسب جهت پرندگان كوهستانی و بيابانی است. پرندگانی چون كبكها بيشتر در اين محيط ديده می‌شوند.
قفس‌های شیشه ای
از آنجا كه اصفهان دارای شرایط اقلیمی خاص خود است، این قفس‌ها با داشتن امكانات ویژه‌ای چون دستگاه تهویه، شوفاژ و كولر محیط مناسبی را برای پرندگانی فراهم می‌کند كه در محیط زیست طبیعی آنها شرایط خاص آب و هوایی حاكم است.
قفس‌های آهنی
اين قفس‌ها به دليل نوع تغذيه پرندگان شكاری ساخته شده است، زيرا اين پرندگان در صورت آزاد بودن در محيط از ساير پرندگان و جوجه آنها استفاده می‌كنند. همچنين سعی شده است محيط زيست طبيعی آنها كه مناطق صخره‌ای كوهستانی است در قفس‌های مربوط مهيا شود.
فضاهای سبز جنگلی
اين فضا كه از جمله مناطق زيست پرندگان جنگلی است در سرتاسر محيط باغ ايجاد شده و پرندگان به صورت آزاد در اين فضا پرواز می‌كنند.
عکس‌های گالری از خبرگزاری ایرنا (عکاس: احمد جلالیان)
نویسنده: بهنام شکوری
$('.map-container') .click(function(){$(this).find('iframe').addClass('clicked')}) .mouseleave(function(){$(this).find('iframe').removeClass('clicked')});