«سیروان» نام یکی از شهرستان‌های استان ایلام است که در شمال غرب این استان مرزی کشورمان قرار گرفته است. مرکز این شهرستان، شهر «لومار» است. لومار جمعیتی کمتر از ۳ هزار نفر داشته و مردم آن کردزبان هستند. شهرستان سیروان همچون سایر مناطق استان ایلام دارای تعدادی از زیباترین و خیره‌کننده‌ترین جاذبه‌های طبیعی است. یکی از بهترین این جاذبه‌ها، «تنگه سازبن» نام دارد که در نزدیکی روستایی به نام «ورگچ» قرار داشته و رود زیبای سیمره نیز از میان آن عبور می‌کند. در این مقاله همراه ما باشید تا با این منطقه زیبای طبیعی در استان ایلام آشنا شوید.
نحوه دسترسی
از شهر ایلام کافی است حدود ۱۰۰ کیلومتر به سمت غرب رانندگی کنید تا به شهر لومار برسید. از شهر لومار مسیری را در حدود ۲ کیلومتر به سمت تنگه طی می‌کنید. البته لازم به ذکر است که برای رسیدن به تنگه باید سوار قایق شوید. این یعنی شما لذت قایق‌سواری در رود زیبای سیمره را نیز خواهید چشید. تا رسیدن به تنگه می‌توانید در یک سمت خود کوه‌های استان لرستان و در سمت دیگر کوه‌های استان ایلام را نظاره‌گر باشید.
بهترین زمان سفر
تنگه سیروان در فصل بهار زیبایی خاصی داشته و در این ایام تعداد بیشتری گردشگر به آن سفر می‌کنند. بنابراین به شما نیز توصیه می‌کنیم که در فصل بهار فرصت بهره‌مند شدن از جذابیت‌های طبیعی این تنگه را از دست ندهید!
چرا به این تنگه، سازبن می‌گویند؟
حتما می‌توانید حدس بزنید که کلمه «سازبن» احتمالا باید یک واژه کردی باشد. باید بگوییم که همین‌طور است. در واقع این واژه از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول یعنی «ساز» همان ساز محلی است که شکلی همچون قیف دارد. بخش دوم یعنی «بن» را نیز می‌توان «انتها یا ته چیزی» معنی کرد. اما دلیل این نام‌گذاری چیست؟
اگر از بالا به تنگه سازبن نگاهی بیندازیم، رود سیمره که جهت آن از شمال به جنوب است، در انتهای تنگه سازبن عریض‌تر می‌شود که این انتهای پهن‌تر یک ساز را برای انسان تداعی می‌کند. به همین دلیل است که نام سازبن برای این تنگه در نظر گرفته شده است.
توصیف تنگه
زمانی که از مسیرهای سخت در دل کوهستان خود را به تنگه سازبن رساندید یا آن‌گونه که ما گفتیم، با قایق به دل رود سیمره زدید و به تنگه رسیدید، با مکانی روبه‌رو می‌شوید که طبیعت بکر و زیبای آن شما را مسحور خود خواهد کرد. تماشای منظره چشم‌نواز رود پرآب سیمره و ترکیب آن با طبیعت دل‌انگیز تنگه سازبن خصوصا در فصل بهار برای هر گردشگری می‌تواند لذت‌بخش باشد.
اما جذابیت تنگه سازبن فقط به طبیعت و آب خلاصه نمی‌شود. بلکه باید به دیوارهایی که در کنار این تنگه وجود دارند و در طول زمان تراشیده شده‌اند و البته اعتقادات و باورهایی که مردم محلی ممکن است در مورد آن‌ها داشته باشند، نیز اشاره کنیم. این دیوارها در کنار رودخانه زیبایی‌های تنگه سازبن را دوچندان کرده‌اند.
قلعه سازبن
پس از گذراندن ساعاتی در تنگه زیبای سازبن و لذت بردن از منظره چشم‌نواز آن می‌توانید به سمت قلعه‌ای که در آن منطقه واقع شده و «قلعه سازبن» نامیده می‌شود، حرکت کنید. برای رسیدن به این قلعه که در نزدیکی تنگه و روی تیغه ورودی آن قرار گرفته است، باید شیبی نسبتا تند را بپیمایید. این قلعه در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
این قلعه که بقایای ستون‌ها و دیوارهای آن همچنان بر جای مانده است، یک مرکز نظامی برای حفاظت از شهر و در عین حال تفریحگاهی برای شاهان ساسانی بوده است. آن‌ها برای شکار کردن به این منطقه زیبا و بکر می‌آمدند. با توجه به موقعیت احداث این قلعه، می‌توان آن را منحصربه‌فرد دانست.
فرصتی برای رشد گردشگری در زمینه طبیعت‌گردی
تنگه سازبن یکی از زیباترین و چشم‌نوازترین نقاط طبیعی و جاهای دیدنی استان ایلام و شهرستان سیروان است. این تنگه پتانسیل جذب گردشگران زیادی را دارد و به این منظور لازم است که مسئولین مربوطه، برای احداث جاده بهتر در منطقه، فراهم کردن قایق‌های تفریحی بیشتر برای مسافران و حتی محل اسکان مناسبی برای آنان، دست به کار شوند. در آن صورت، تنگه سازبن می‌تواند تبدیل به بهشتی برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی یا همان اکوتوریسم باشد و بسیاری از گردشگران را به سمت این منطقه جذب کند.
عکس‌های گالری از Razin Kamali
نویسنده: پویا جوانمرد