تنگ دره‌ای است که بیش از اندازه طبیعی ژرف و باریک باشد. دیواره‌های تنگ اغلب قائم و فوق‌العاده پرشیب است. در سوی دیگر تنگه باریکه‌ای از آب وجود دارد که دو دریای مجاور را به طور طبیعی به یکدیگر متصل می‌کند. به این عارضه باب نیز گفته می‌شود. در ادبیات رایج تفاوتی بین تنگ و تنگه نیست در صورتی که این دو واژه تفاوتی اساسی دارند. در اینجا به معرفی یکی از این تنگ‌ها و دره‌های دیدنی و ناشناخته ایران می‌پردازیم.
موقعیت جغرافیایی
$('.map-container')
.click(function(){
$(this).find('iframe').addClass('clicked')})
.mouseleave(function(){
$(this).find('iframe').removeClass('clicked')});
دره گرماگلو از جاهای دیدنی قزوین به شمار می‌رود و در استان قزوین واقع است. این دره در مسیر دسترسی به قلعه الموت قرار گرفته است و پل فلزی از روی آن عبور می‌کند. دره گرماگلو در ارتفاع ۱۷۷۰ متری از سطح دریا واقع است و جهتی شمال شرقی-جنوب غربی دارد.
روستای گازرخان
گازرخان یکی از مهم‌ترین و نزدیک‌ترین روستاها به قلعه الموت که در سلسله جبال البرز واقع در ۱۵ کیلومتری معلم کلایه و ۱۱۰ کیلومتری شمال شرقی شهر قزوین واقع شده است. قلعه تاریخی حسن صباح در این روستا قرار دارد. ساکنان این روستا شیعه مذهب و همه ساکنان آن بومی روستا بوده و به زبان تاتی صحبت می‌کنند. این روستا از شمال شرقی به قلعه حسن صباح، از شمال به کوه هودکان، از شمال غربی به روستای خشکچال، از غرب به تپه لیز (غاری تله)، از جنوب غربی به چپان، از جنوب شرقی به گله چالی سر و گرما گلو محدود می‌شود.
این روستا آب‌وهوایی معتدل دارد که در فصول مختلف سال طراوت و شادابی زایدالوصفی به روستا می‌بخشد. مردمان آن نیز بیشتر به باغداری و دامداری اشتغال داشته و با تولید گیلاس، گردو، لبنیات و همچنین با گلیم‌بافی، چادر شب‌بافی و جاجیم‌بافی گذران زندگی می‌کنند.
گازرخان روستایی کوهستانی با بافت مسکونی متمرکز و در شیبی تند استقرار یافته است از دور اگر به روستا نگاه کنید، روستایی محاصره شده با صخره‌های سنگی دید می‌شود.
در روستای تاریخی گازرخان آثار تاریخی متعددی از گذشتگان برجای مانده است که از جمله آن‌ها می‌توان به مقبره «امامزاده محمود» در ابتدای دامنه جنوبی روستا، «امامزاده محمد حنیفیه» در وسط روستا و «مقبره هیجده تن» را نام برد. همچنین در این روستا بناهای قدیمی با ارزشی که در جهت حفظ هویت تاریخی روستا اهمیت دارند نیز کم نیستند، این بناها عبارتند از خانه های منصوری، رشیدنایبی، سمیعی، زین العابدین و صفری.
دره گرماگلو
دره از دو بخش با عرض بسیار کم و بخشی با عرض وسیع در وسط این دو بخش تشکیل شده است. طول دره در حدود ۶۰۰ متر است. در کف دره رودخانه‌ای جاری است. آب شرب مردم روستا از چشمه‌های اطراف تامین شده و رودخانه‌های فصلی از کوه‌های هودکان و شاتان سرچشمه می گیرد، از دره‌های زیبای اغوزبن، خرازرو و دومکی می‌گذرد و از گرماگلو به طرف مزارع گزادشت سرازیر می‌شود. دسترسی به درون دره از طریق پایین دست روستای گازرخان و از طریق مسیر رودخانه امکان‌پذیر است.
نویسنده: زهرا صالح نژاد