مدرسه جلالیه اصفهان در دوره شاه سلطان حسین صفوی به دست طبیب شاه، جلال الدین محمد حکیم ساخته شده است و با نام خود وی نام‌گذاری شده است. مدرسه جلالیه از تزیینات خاص نیز برخوردار است.
در دوره صفویه مدارس بسیاری در جاهای مختلف ایران، بویژه در اصفهان که پایتخت صفویان محسوب می‌شد ساخته شد. یکی از این مدارس، مدرسه جلالیه اصفهان بود. مدرسه جلالیه در اواخر عصر صفویه در زمان شاه سلطان حسین صفوی، اخرین پادشاه صفویان و در سال ۱۱۱۴ هجری قمری بنا شده است. این مدرسه را جلال‌الدین محمد حکیم که سمت طبیب مخصوص شاه سلطان حسین را بر عهده داشت ساخته است. این مدرسه که کارکرد آن بیشتر در زمینه آموزش طلاب دینی عصر صفویه بوده است در محله احمدآباد اصفهان واقع شده است. در سردر مدرسه جلالیه اصفهان کتیبه‌ای نصب شده است. این کتیبه تاریخ سال ۱۱۱۴ هجری قمری را نشان می‌دهد که به نظر می‌رسد تاریخ بنای مدرسه باشد، برخی از محققین سال اتمام بنا را ۱۱۱۵هجری قمری نیز ذکر می‌کنند. مدرسه جلالیه دو ایوان در شمال و جنوب بنا دارد. همچنین حجره‌هایی که در جناح‌های ساختمان ساخته شده که برای اقامت طلاب در نظر گرفته شده است. در مدرسه جلالیه کتیبه‌هایی وجود دارد که با خط ثلث و کوفی نوشته شده‌‌اند. به کار بردن تزیینات کاشی‌کاری، معقلی، مقرنس‌کاری و گچ بری در معماری مدرسه آن را در زمره بناهای جالب توجه اواخر دوره صفویه قرار می‌دهد. بانی مدرسه(جلال الدین حکیم)، در یکی از حجره‌های ایوان شمالی مدرسه جلالیه دفن شده که اکنون آرامگاه وی محسوب می‌شود.
عکس از سایت همگردی
هدف از ساخت مدارس عصر صفویه و مدرسه جلالیه، معتقد کردن افراد به مذهب تشیع جعفری در عصر صفویه بوده است.
هدف از ساخت مدارسی از جمله مدرسه جلالیه در پایتخت، معتقد کردن کودکان و سالمندان به مذهب تشیع جعفری بود. برای این منظور نهضتی با پشتیبانی فکری علمای جبل عامل و مساعدت مالی و سیاسی شاهان صفوی برای ساختن مدارس در اصفهان بخصوص از دوره شاه صفی به بعد شکل گرفت.در این دوره بخصوص از سال ۱۰۰۶هجری قمری تا پایان عمر حکومت صفوی، در اصفهان بیش از ۸۰ مدرسه ریز و درشت تاسیس شد. در دوره‌های پیش تحصیلات ابتدایی در مساجد و به صورت آموزش احکام و قرآن دنبال می‌شد. اما در دوره صفویه با شکل گرفتن مدارس، تعلیم و تربیت وارد فاز جدیدتری شد اگر چه هدف از تعلیم همان آموزش اصول دین و مذهب تشیع بود. بودجه ساخت مدارس از طریق کمک‌های دولتی و موقوفات و گاهی نیز توسط وقف اموال شاهان ساخته می‌شد. مدرسه جلالیه نیز توسط محمد حکیم ساخته و وقف وی بود که به نام خود وی نام‌گذاری شده است. دقت در انگیزه واقفان ساخت مدارس عصر صفوی نشان می‌دهد که انگیزه‌های بانیان متفاوت بوده است. برخی برای کسب ثواب اخروی، مقبولیت نزد عامه، یافتن اعتبار دنیوی، مصون کردن اموال از مصادره و نجات اموال از تکه تکه شدن است.
مدرسه جلالیه اصفهان از مدارس طلاب نشین محسوب می شد و حجره‌هایی مخصوص طلاب داشت. این مدرسه در محله احمدآباد، در حال حاضر به حوزه علمیه تبدیل شده است.
مدرسه‌های ساخته شده در عصر صفوی به تناسب بانی و واقف آنها و قدرت مالی شخص سازنده، بزرگ و کوچک بوده‌اند و هر مدرسه حجراتی برای سکونت طلاب داشت. مدارس کوچکتر و حتی برخی مدارس، فاقد حجره بودند و فقط روزها فعالیت آموزشی داشتند و به اصطلاح طلاب خارجی در آن درس می‌خواندند. مدرسه جلالیه نیز در دسته مدارس طلبه نشین محسوب شده و از نظر کارکرد شباهت بسیاری به حوزه‌های علمیه امروزی داشته است. اگر سری به اصفهان زدید از مدرسه جلالیه نیز دیدن کنید. مدرسه جلالیه از جاهای دیدنی اصفهان و مربوط به دوره صفوی است و آدرس آن را می‌توانید در محله احمدآباد، روبروی خیابان گلزار جستجو کنید. این بنای تاریخی در تاریخ ۱۸ مهر ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۷۵۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. امروزه بخشی از مدرسه جلالیه، توسط دفتر فنی مرکز مدیریت حوزه علمیه اصفهان مرمت شده است و در حال حاضر محل استقرار طلاب حوزه علمیه است. به طور خلاصه می‌توان گفت مدرسه جلالیه به کارکرد سابق خود بازگشته است.
عکس کاور از سایت همگردی
نویسنده: زهرا آذرنیوش