استان چهارمحال و بختیاری یکی از استان‌های ایران است که زیباترین مناظر طبیعت را به خود اختصاص داده است. طبیعت این استان شاید جزی بکرترین و زیباترین طبیعت‌های موجود در ایران باشد. آب و هوای خنک و مطبوع این مکان‌ها و زیبایی و شگفت‌آور بودن این مناظر طبیعی سبب می‌شود که مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گیرد.یکی از مکان‌های طبیعی، زیبا و پرطرفدار این استان غار سراب امیدآباد است. این غار که طرفداران بسیاری دارد یکی از زیباترین غارهای آهکی است. وارد شدن به این غار و طی کردن تمام مسیر آن، کاری بسیار هیجان‌انگیز و فنی است. غارنوردان با طی کردن این غار آن را یکی از بکرترین جاذبه‌ها نامیده‌اند.
غار امیدآباد که از جاهای دیدنی فارسان به شمار می‌رود، در فاصله ۲۱ کیلومتری شمال غرب شهر فارسان قرار گرفته است و با شهر باباحیدر ۶ کیلومتر فاصله دارد. از جاده آسفالت این مکان تا غار سراب در حدود ۳۰ دقیقه راه است که ده دقیقه پایانی آن را باید با پیاده‌روی طی کرد تا به مکان غار رسید. غار در مکانی قرار گرفته که با ورود به آن باید از یک باریکه‌راه که به موازات یک دره و در بستر آن جاری است به طرف سرچشمه آب، بالا آمد. سرچشمه‌ای که از آن آب سرد خارج می‌شود دهانه دیگر غار سراب است.این مکان جایی است که اگر داخل غار هم نشدید می‌توانید به آب سرد و گوارای چشمه دسترسی داشته باشید.
وجه تسمیه غار
وجه تسمیه نام غار برگرفته از سرچشمه آب در این غار است. زمین‌های اطراف این غار نیز مربوط به یکی از تیره‌های اهالی شهر است. سراب در معنای واژه سراب معمول نیست، بلکه به معنی سرآب یا بالای آب است که در گویش محلی این منطقه متداول و رایج است. بعد از رسیدن به سرچشمه غار، یک راه باریک در طرف چپ چشمه قرار دارد که اگر مسیر آن را دنبال کنیم ما را به دهانه یک غار دیگر هدایت می‌کند. دهانه غار در میان صخره‌های زمخت و بوته‌های گون وحشی است و بیش از ۵۰ متر بالاتر از چشمه سراب، سمت چپ و ارتفاع آن در حدود ۲۴۰۰ متر است.
ورود به غار
برای ورود به غار باید از یک روشنایی استفاده کرد چون درون این غار تاریک است. بنابراین اکثر کسانی که قصد ورود به این غار زیبا و شگفت‌انگیز را دارند از چراغ و یا نور گوشی‌های همراه خود استفاده می‌کنند. ورودی این غار بسیار زیبا و دارای دهانه‌ای کوچک است. این ورودی بسیار کوچک است و با وارد شدن به دورن آن باید خمیده رفت. در این مسیر، دالانی زیبا را طی می‌کنید که چهل چراغ‌هایی طبیعی به سقف آن آویزان شده است. قندیل‌های آراسته و آویزان از سقف غار به راستی گویا چهل‌چراغ‌های این تالار رویایی هستند. ارتفاع غار از کف آن تا سقف به جلوتر که می رویم گاهی به ارتفاع ۱۵متر نیز می‌رسد. کف غار به دلیل کنده‌کاری و حفاری‌های متعدد حالت طبیعی خود را از دست داده است. این دالان زیباترین قسمت غار است که به قندیل‌های زیبای آن شهرت دارد.
پس از طی کردن قسمت دالان در غار، قسمت بعدی آن، شامل دو بخش، می‌شود. این دو قسمت به صورت دو طبقه تشکیل شده‌اند که از ۱۵ تا ۲۵ متر با یکدیگر اختلاف ارتفاع دارند. طبقه پایین، قسمت اصلی غار است که طول بسیاری دارد، اما در حال حاضر بیشتر از ۶۰۰ متر از این دو دهانه قابل دسترسی نیست. این راهروها هر یک به شاخه‌ها و حفره‌های دیگری منتهی می‌شوند. از یکی از این دهانه‌ها، آب سرد و خروشانی خارج می‌شود که در بستر غار به صورت یک چشمه آب سرد زیبا جاری شده و جریان می‌یابد. آب این چشمه وارد دره‌ای که در نزدیکی غار است می‌شود.
در حدود ۱۰ سال پیش در مقابل رودخانه همین غار، سدی خاکی با ارتفاع حدود ۱۰۰ متر ساخته شد که چشم‌اندازی شگفت‌انگیز را به خود اختصاص می‌داد. این غار با شماره ۳۰۰ به ثبت آثار ملی رسید. غار زیبای سراب در آهک‌های کرتاسه توسعه پیدا کرده و عمدتا رخساره آهکی دارد و در بالای آن مارن‌های زرد و قهوه‌ای وجود دارد. علاقمندان به گشت و گذار در غارها و غارنوردانی که از غار سراب دیدن کرده‌اند آن را یکی از زیباترین و بکرترین غارهای آهکی کشور می‌دانند.عمق این غار برای غارنوردان جذاب و دیدنی است.
برای رفتن به این غار باید از جاده شهرکرد به فارسان حرکت کرد و از فارسان تا باباحیدر در حدود ۱۳کیلومتر جاده آسفالته را نیز پشت سر گذاشت. با رسیدن به روستای امیدآباد ۳ کیلومتر جاده خاکی وجود دارد که با ماشین نیز قابل عبور است. اما بعد از آن تا رسیدن به غار باید یک مسیر را پیاده‌روی کرد.
بازدید از غار
کسانی که قصد بازدید از تمام غار را دارند باید تجهیزات لازم را به همراه داشته و از راهنما کمک بگیرند اما اگر قصد بازدید تفریحی دارند به تنهایی هم می‌توان به این غار سفر کرد
دوست‌داران طبیعت و غارنوردان برای رفتن به غار سراب و دیدن تمام جاهای قابل دسترسی آن، باید مجهز به این مکان سفر کنند، در پیمودن مسیر غار، به دلیل وجود ارتفاعات مختلف سطح غار، و وجود سه حوضچه در این مسیر، ممکن است نیاز به تویوب یا قایق‌های بادی و حتی تجهیزات غواصی داشته باشند. بنابراین افراد عادی برای سفر کردن به این غار و دیدن جاذبه‌های آن باید با راهنما و یا یک تیم حرفه‌ای بروند. چون اگر به غار آشنایی نداشته باشند امکان بازدید از تمام قسمت‌های آن به تنهایی امکان‌پذیر نخواهد بود. اگر برای دیدن غار نیاز به زمان‌بندی باشد، تجربه نشان داده است که پیمودن این غار در حدود ۵ الی ۶ ساعت به طول می‌انجامد. بنابراین اگر قصد لذت بردن از زیبایی‌ها و هیجانات موجود از پیمودن این غار را به صورت تفریحی و نه به طور فنی دارید می‌توانید با داشتن اندک امکاناتی برای دیدن غار، اقدام کنید.برای بازدید کامل و فنی از این غار باید تجهیزات کافی به همراه داشت، اما برای تفریح و دیدن غار ، به قصد سرگرمی می‌توان به تنهایی هم از غار،دیدن کرد این مکان بکر و طبیعی یکی از مکان‌های پرجاذبه شهرستان فارسان است که به دلیل داشتن هوای خنک مورد توجه گردشگران طبیعت‌دوست، از سراسر ایران بویژه در فصول بهار و پاییز است.
نویسنده: زهرا آذرنیوش