عمارت باغ امیر یکی از خانه‌های تاریخی شهر سمنان است که در خیابان باغ فردوس این شهر قرار دارد. این بنا در دوران قاجار، بین سال‌های ۱۲۷۵ تا ۱۲۸۵، توسط استاد معمارباشی و به دستور میرزا آقا فامیلی احداث شده است. این عمارت در مجاورت باغ بزرگ امیر اعظم (مشهورترین حاکم ایالت قومس) قرار داشت و به همین علت نام آن را عمارت و باغ امیر گذاشته‌اند. در ساخت این بنا از اصول معماری صفویه استفاده شده و حدود ۳ هزار مترمربع وسعت دارد. این عمارت شامل دو باغ و منزل مسکونی است که دارای فضاهای عمومی، خصوصی و نیمه خصوصی است.
این اثر در تاریخ ۹ آبان ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۴۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. همچنین، عمارت و باغ امیر در سال ۱۳۹۴ مورد مرمت قرار گرفت و هم‌اکنون به عنوان موزه مردم‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.