کاخ آپادانای شوش به دستور داریوش کبیر، پادشاه حکومت هخامنشیان، به مساحت ۱۰ هزار و ۴۳۴ متر مربع احداث شد. معماری این مجموعهی عظیم، چشمگیر و قابل توجه است. معمار و طراحان این عمارت کهن بخشهای مختلفی از جمله تالار بار عام، حرمسرا، دروازه، کاخ پذیرایی و سه حیاط مرکزی را طراحی کردهاند. به نظر میرسد که دیوارهای بخش داخلی این کاخ با استفاده از آجر لعابدار ساخته شده است. این آجرها توسط هنرمندان ایران کهن به نقوش سپاه جاویدان، شیر بالدار و گل نیلوفر آبی تزیین شدهاند. آثاری که از این آجرها برجای مانده است، امروزه در موزههای خارجی و داخلی نگهداری میشود. طرح کاخ بهصورت عمارتی کوشک مانند است که از سه ایوان با چندین ستون که در بخشهای شمالی، غربی و شرقی قرار گرفتهاند، تشکیل میشود. مجموعهی کاخ آپادانا اتاقها و تالارهای بسیاری دارد که درحال حاضر تنها ۱۱۰ اتاق و تالار آن را کاوشگران و باستانشناسان کشف کردهاند. به نظر میرسد این کاخ از ۶ حیاط برخوردار است که سه حیاط بسیار وسیع در پیرامون محور شرقی و غربی احداث شدهاند. این حیاطها داخل کاخ آپادانا قرار گرفتهاند و توسط راهرویی بزرگ به قسمت شمالی متصل میشوند. سه حیاط کوچکتر نیز در قسمت شمالی کاخ آپادانا ساخته شدهاند. طراحان این مجموعهی تحسینبرانگیز تاریخی، توسط تعبیهی این حیاطها، روشنایی و تهویهی اتاقها و عمارات مختلف کاخ را تامین میکردند. در بخش مرکزی تالاری تعبیه شده که به تالار مرکزی مشهور است. کارشناسان معماری ابعاد این تالار را ۵۸ در ۵۸ متر مربع برآورد کردهاند. این قسمت از کاخ، از ۳۶ ستون برخوردار است که ارتفاع این ستونها بالغ بر ۲۰ متر تخمین زده شدهاند. با توجه به اهمیت تاریخی، معماری و فرهنگی، کاخ آپادانای شوش در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.