در نقشه ايران، به هر سو که چشم بیندازید، از شمال تا جنوب، به راحتی می‌توانید آدرس تالاب‌های ايران را مشخص کنید. تالاب‌ها محیط‌هایی با ویژگی‌های مشترکی میان خشکی و آب هستند که باعث شکل گیری اکوسیستم‌های فوق‌العاده‌ای شدند.
این یعنی اینکه وجود این مواهب خدادای برای آینده‌ی زمین بسیار با اهمیت است. به گونه‌ای که ارزش اکولوژیک آن‌ها را ۱۰ برابر جنگل‌ها و ۲۰۰ برابر زمین‌های زراعی می‌دانند. تالاب‌ها هم شور یا هم شیرین هستند.
به طور کلی تالاب‌ها شامل مرداب‌ها، مانداب‌ها، خلاش‌ها، خلنگزارها، لشاب‌ها و آب بندان‌ها می‌شود. آب بندان به صورت مصنوعی ایجاد می‌شوند. کشور ایران تالاب‌ها فراوانی دارند که هرکدام با داشتن ویژگی منحصربه‌فردی اهمیت بالقوه‌ای دارد.
معرفی
تالاب استیل یکی از تالاب‌های پر اهمیت کشور و از جمله جاهای دیدنی آستارا است که به دلیل داشتن چشم‌اندازهایی از کوهستان و جنگل در کنار مزارع کشاورزی در میان گردشگران محبوبیت زیادی دارد. این تالاب ۱۳ متر پایین‌تر از سطح دریاهای آزاد قرار دارد.
در غرب تالاب می‌توان جنگل‌های سرسبز و در شرق آن درختان شناور توسکا را مشاهده کرد. استیل در مجموع ۱۳۸ هکتار مساحت دارد و آب آن از نوع شیرین است. منبع آب این تالاب از بارش‌های باران و به اعتقاد مردم منطقه بخشی از آن هم از چشمه‌های بستر آن تامین می‌شود.
این فضا سالانه میزبان سیل مهاجرت پرندگان بیشماری است که از مناطقی مانند اروپای مرکزی، شمال دریای خزر و مناطق قطبی به این سمت پرواز می‌کنند. برخی از این پرندگان مانند «چینگیر نوک‌سرخ» در دسته‌ی پرندگان کمیاب قرار می‌گیرند.
وجود ماهیانی مانند کپور و اردک ماهی از مهم‌ترین ویژگی‌های این تالاب به شمار می‌رود که آن را برای تفریحاتی مانند ماهیگیری مناسب می‌کند.
از دیگر جاندارانی که در این ناحیه زندگی می کنند می‌توان به نوعی موش بزرگ تالابی به نام نوتریا و انواع مار و لاکپشت اشاره کرد. این تالاب در مجموع میزبان بیش از ۸۰ نوع گونه‌ی گیاهی و جانوری است که برخی از آن‌ها در خطر انقراض قرار دارند.
تالاب استیل و محیط‌های اطراف آن امروزه به عنوان منطقه‌ی شکار ممنوع اعلام شده‌اند. نکته‌ی بسیار حیرت‌انگیز و جالب توجه در مورد تالاب استیل این است که ریشه‌ی درختانی که درون تالاب قرار دارند، در واقع درون آب هستند. از این رو این درختان (توسکا) همواره در حال جا به جایی هستند. به همین دلیل، این تالاب به تالاب درختان شناور هم شهرت دارد.
مردم بومی در زبان تالشی این تالاب را هستل (به معنای آبگیر) می‌نامند. متاسفانه وضعیت رسیدگی به تالاب‌ها در تمام ایران اسفناک است و این مورد شامل تالاب استیل هم می‌شود. دلیل بدی این وضعیت، استفاده و برداشت بی رویه از آب، این موهبت خدادادی برای آبیاری شالیزارهای آستارا است.
خوشبختانه در سال ۱۳۹۳ با اعلام اداره‌ی کل حفاظت محیط زیست استان گیلان، در پی بارش‌های فراوان باران، وسعت این تالاب به میزان قابل توجهی افزایش یافت. تالاب استیل از سال ۱۳۸۴ یکی از پنج منطقه‌ی نمونه‌ی گردشگری استان گیلان به شمار می‌رود که به رشد اقتصادی این استان کمک بسیاری کرده است.
آدرس
استان گیلان، ۵ کیلومتری جنوب آستارا، کنار جاده‌ی اصلی تالش، تالاب استیل
دسترسی
برای رسیدن به تالاب استیل ابتدا به آستارا سفر کنید. از این شهر به سمت جنوب حرکت کرده و خودتان را به جاده آستارا - رشت برسانید. بعد از طی حدود پنج کیلومتر به تالاب خواهید رسید. یک جاده‌ی کمربندی دور تا دور تالاب کشیده شده که با طی کردن آن چشم‌اندازهای بسیار زیبایی را مشاهده خواهید کرد. تعدادی هتل در نزدیکی تالاب تاسیس شده است که لذت سفر به منطقه را دوچندان می‌کنند.
با این وجود بنا شدن هتل‌ها در نزدیکی تالاب امکان به خطر افتادن زیستگاه‌های آن را فراهم می‌کند که این مورد نیاز به توجه مسئولان دارد. همچنین امکان ماهیگیری و قایق سواری روی تالاب برای گردشگران فراهم است. محیط زیبای تالاب استیل در همه‌ی فصل‌ها و به خصوص پاییز زیبا به نظر می‌رسد.
متاسفانه پیشروی انسان‌ها در نزدیکی تالاب سبب کاهش مهاجرت پرندگان شده است. از طرف دیگر افزایش ساخت و ساز در محدوده‌های اطراف و فعالیت کارگاه‌های صنعتی آسفالت و شن و ماسه و بدتر از همه تخلیه انباشت‌های زباله و نخاله به علاوه‌ی عبور دکل‌های فشار برق قوی از وسط آن، روز به روز تالاب را به سوی مرگ سوق می‌دهد.
با آرزوی اینکه با توجه مسئولان به این موارد، احتمال خاموشی یکی دیگر از گنجینه‌های ارزشمند کشورمان به حداقل برسد.
عکس‌های گالری از خبرگزاری مهر، دامون پورنعمتی و مهدی حسین نژادی
نویسنده: محبوبه رستمی