کوهستان الوند که فراروی شهر همدان قرار دارد، کوهستانی منفرد از شاخه‌های خاوری زاگرس مرکزی با عرصه‌ای به وسعت ۱۳۷۵ کیلومتر مربع است و بزرگ‌ترین پدیده گرانیت‌زایی از دوران چهارم زمین‌شناسی است. بلندترین قله آن موسوم به الوند، در ۱۸ کیلومتری جنوب شهر همدان واقع شده و ارتفاع آن ۳۵۷۴ متر از سطح دریا است. این کوهستان، دره‌های ژرف و سرسبز، چشمه‌سارها، چمنزارها و قله‌های متعددی دارد.
در دامنه‌های شمالی الوند دره‌های پرآب و چشمه‌های فراوانی نیز وجود دارد. در این کوهستان، علاوه بر قلل مرتفع و شیب دار، دشتک‌های کوچکی وجود دارند، که سطح آن‌ها از چمنزار پوشیده شده و چشمه‌های زیادی در آن‌ها جاری است و با توجه به اینکه از سطوح نسبتا مسطحی برخوردارند، به صورت محل استراحت و اتراق کوهنوردان درآمده‌اند. مهم‌ترین این دشتک‌ها عبارت‌اند از: میدان میشان، تخت نادر، چمن شاه نظر و تخت رستم.
تخت نادر یکی از جاهای دیدنی همدان و از دشت‌های مهم کوهستان الوند است که در ادامه مسیر صعود به قله الوند قرار دارد. این دشت محوطه‌ای به مساحت تقریبی ۱ و نیم هکتار، با شیب کم و پوشش گیاهی چمنزار کوهستانی را در بر می‌گیرد. تخت نادر ۲۹۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
پيش از آسفالت شدن جاده عباس آباد به گنج‌نامه و تردد وسايل نقليه موتوری در آن ، علاقمندان صعود به قله الوند از مسير کوچه باغ‌های عباس آباد به فخر آباد، از نخستين سينه‌کش کوه‌های مشرف به عباس آباد راهی ميدان ميشان می‌شدند. اين مسير از انتهای کوچه باغ‌ها به قله، به هفت قسمت تقسيم شده و هر قسمت با نام تخت مشخص شده است، تخت اول و تخت دوم الی تخت هفتم. آخرين تخت، تخت نادر است که تخت هفتم ناميده می‌شود و قله الوند در بال جنوب غربی آن خود‌نمايی می‌کند.
از دیگر ويژگی‌های كوهستان الوند، كوه‌ها‌ی صخره‌ای، و سنگ‌هايی است، كه مستعد ورزش سنگ‌نوردی برای علاقمندان به اين رشته است. كلاهك كلاغ دروازه تخت نادر نیز یکی از آن‌هاست. از چشمه‌های پرآب کوهستان الوند نیز می‌توان به چشمه تخت نادر اشاره کرد که در ابتدای تخت نادر واقع است.
علت نامگذاری
در فرهنگ الوند، تخت به معنای زمينی هموار و مسطح در کوهستان است که اغلب پوشيده از چمن، سبزه و گياه است و محلی مناسب برای رفع خستگی و تجديد قوای راهپيمايان است و از قرن‌ها پيش اين نام در الوند بوده و هست. عده‌ای بر اين عقيده‌اند که، از زمانی که نادرشاه افشار به تخت نادر آمده، آن چمنزار تخت نادر ناميده شده است. از دیدگاهی دیگر تخت يعنی چمنزاری پرآب، سبزه، مسطح و جای رفع خستگی، و نادر يعنی بی‌مانند، بی‌نظير و کم‌ياب. بنابراين به چمنزار زير قله الوند از اين جهت تخت نادر گفته می‌شود که چمنزاری بی‌نظير و بی‌مانند است و به راستی تخت نادر در جمع چمنزارها و دیگر تخت‌های کوهستان الوند، چمنزاری بی‌نظير است.
پوشش گیاهی و جانوری
پوشش گياهي غالب در رشته كوه الوند گون است. گون گياهی است بوته‌ای و خاردار كه از ساقه آن صمغی به نام كتيرا می‌گيرند. در فصول معتدل سال به ويژه در بهار هر جا كه برف‌ها ذوب می‌شوند، ابتدا گل يخ می‌رويد كه گلی سفيد و زيباست. پس از آن لاله‌های رنگارنگ سر از خاک بيرون می‌آورند. و در اطراف چشمه‌ها و چمنزارها، گل‌های زرد و بنفش و گل‌های لاله، آلاله، سوسن و سایر گیاهان از قبيل: پونه، آزربه، مقرا، گزنه، ريواس، موسير، كنگر، شيرين بيان، طوطيا و غيره به وفور می‌رويد، كه بعضی از آن‌ها خوراكی و برخی دارويی هستند.
گرگ، روباه، خرگوش، شغال و سمور و پرندگانی مانند: عقاب سياه و دال در اين كوهستان ديده می‌شود. قوچ، ميش، بز كوهی كبک، كبوتر و عقاب دشت نيز، از حيوانات و پرندگان اين منطقه هستند.
مسیر دسترسی
صعود به تخت نادر و قله الوند را می‌توان از مسیر‌های مختلف انجام داد. یکی از این مسیر‌ها از سمت راست آبشار گنج‌نامه است که ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۲۱۰۰ متر است و به سمت میدان میشان شروع می‌شود. با ادامه مسیر از میدان میشان و با حرکت از کنار رودخانه و حدود ۳۰ دقیقه راهپیمایی می‌توان به تخت نادر رسید.
نویسنده: بهاره غنچه