روستای بیاضیه یکی از زیباترین و جذاب‌ترین روستاهای ایران در استان اصفهان است. این روستای بی‌نظیر که بافت سنتی و معماری خاصی دارد، در بخش کویری اصفهان قرار گرفته است. از این‌رو می‌توان بخش کویرنوردی روی ماسه‌ها را یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های روستای بیاضیه دانست که بسیار مورد توجه طبیعت‌گردان است. وجود نخلستان‌ها و آثار تاریخی قدیمی در این روستای پرجاذبه بخشی دیگر از دیدنی‌های روستا است. امروزه روستای بیاضیه هدف گردشگری روستاهای ایران قرار گرفته و عنوان یکی از پربازدیدترین و پرطرفدارترین روستاهای گردشگری ایران را به خود اختصاص داده است.
عکس از محمد قاسمی
روستای بیاضیه
سفیدی زمین روستا که حاصل نمک زار بودن آن است آن را به بیاضه مشهور کرده است
روستای بیاضیه از جاهای دیدنی خور در استان اصفهان به شمار می‌رود و در ۵۳ کیلومتری جنوب شرق خور و بیابانک واقع شده است. روستای بیاضیه در دهستان نخلستان قرار گرفته و طبق آمار سال ۱۳۵۸ جمعیتی حدود ۳۱۹ نفر دارد. اهالی روستا می‌گویند جمعیت روستا در حال حاضر حدود ۲۰۰۰ نفر است. این روستا اگرچه در اصفهان قرار گرفته، اما افتخار هم‌جواری با استان خراسان را نیز دارد و در مرز استان پهناور خراسان جنوبی و یزد قرار گرفته است. در اطراف روستای بیاضیه به سمت استان یزد، زمین شبیه مناطق برفی سفید است. این سفیدی حاصل از نمک، شاید دلیلی برای نامیدن روستا به «بیاض» در معنی سفید بوده است. نام روستا در ادبیات نوشتاری «بیاضه» است و در نقشه‌های پیوسته ایران «بیاضیه» نوشته می‌شود. در سفرنامه ناصرخسرو که در سال ۴۴۴ه.ق نوشته شده نام بیاضه به‌صورت «پیاده» نوشته شده است. این نام در اطلس گیتاشناسی با عنوان بیاضیه نوشته شده است.
عکس از خبرگزاری ایسنا
ناصر خسرو در سفرنامه خود قلعه روستای بیاضیه را قلعه‌ای شگفت‌انگیز و دو طبقه معرفی کرده؛ این قلعه ساسانی در دوره اسماعیلیه نیز مورد استفاده حسن صباح بوده است
در روستای بیاضیه آثار تاریخی بسیاری وجود دارد. در این روستا ارگی قدیمی قرار دارد. وجود ارگ و ساباط‌ها، قنات، مسجد جامع و امام‌زاده در روستا و نخلستان‌های انبوه در آن، توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند. ارگ روستا مربوط به دوره ساسانی است که در سفرنامه ناصرخسرو نیز به آن اشاره شده است. ناصرخسرو قلعه را یکی از قلعه‌های شگفت‌انگیز معرفی کرده، چون دارای ۲ طبقه است. یک طبقه در زیرزمین و طبقه دیگر روی آن قرار گرفته است. این ارگ تاریخی در دوره اسماعیلیله نیز مورد استفاده پیروان حسن صباح بوده است. در گذشته دورتادور این ارگ قدیمی را یک خندق فرا گرفته بود که امروزه از بین رفته است. قلعه روستا دارای ۷۰۰ اتاق بوده است. قرار دادن تهویه هوا برای طبقات زیرین قلعه نشان از معماری ماهرانه آن دارد. اتاق‌های زیرین قلعه به مرور زمان پر شده و از بین رفته‌اند. این قلعه تاریخی در بیاضیه در دی ماه سال ۱۳۸۰ با شماره ۴۷۰۱ در فهرست آثار ملی قرار گرفت.
عکس از احسان ناجی
شاید جالب باشد بدانید مردم روستای بیاضیه در گذشته برای حفظ این قلعه و متعلق بودن آن به تمامی مردم روستا چه تدبیر جالبی اندیشیده‌اند؟ به گفته مردم روستا در حدود ۱۰۰ سال پیش، مردم روستای بیاضیه هر کدام یکی از اتاق‌های این ملک با ارزش را پشت قباله ازدواج دختران روستا انداخته‌اند تا از این طریق این ملک با ارزش را حفظ کنند. به گفته مردم روستا، کسانی که در طبقات بالاتر اجتماعی قرار داشتند و وضع اقتصادی بهتری داشتند از اتاق‌های طبقات بالا و کسانی که از طبقات پایین‌تر اجتماعی بودند از اتاق‌های طبقات پایین در قباله دختران می‌انداختند.
عکس از نامی نامور
مسجد جامع بیاضیه قدیمی‌ترین مسجد روستای بیاضیه بوده که دارای هزار سال قدمت است. این مسجد در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است. در روستای بیاضیه مساجد دیگری نیز هست که برخی از آن‌ها مربوط به دوره صفویه بوده‌اند. قنات‌های روستای بیاضیه از دیگر جاذبه‌های گردشگری این روستای زیبا هستند که سازنده آن‌ها حاج عبدالغفور ثقفی بوده است. حاج عبدالغفور ثقفی در زمان کریم خان زند حاکم منطقه نایین بوده و ساخت برخی دیگر از آثار موجود در این منطقه مثل قلعه خور نیز به وی نسبت داده شده است. اتصال دو رشته قنات شور و شیرین به یکدیگر از شگفتی‌های حفر این قنات بوده و این حجم آب خروجی از قنات حدود ۲۰لیتر در ثانیه است که گفته می‌شود در فصول مختلف سال، متفاوت است. این قنات در دوران گذشته منبع تامین و حیات زندگی روستاییان این منطقه بوده که از گذشته به جای مانده است. صدای آرام و گوشنواز آب، درخت بید کنار قلعه و تاریخ و تمدنی بی‌نظیر که در این روستای زیبا قرار گرفته را شاید در هیچ جای دنیا نتوان یافت.
عکس از خبرگزاری ایسنا
روستای بیاضیه یک روستای کویری است که از نظر گردشگری پیشرفت بسیاری داشته، پیاده روی بر روی ماسه‌های کویری، معماری سنتی روستا، شب‌های زیبای آسمان کویر و آثار تاریخی روستا از جاذبه‌های روستای بیاضیه است
چند سالی است که سفر به این روستای کویری از سوی گروه‌های گردشگری و تحقیقاتی افزایش یافته است. یکی از عظیم‌ترین جذابیت‌های روستا، نخلستان‌های پرطرفدار آن است. در کنار این نخلستان‌های زیبا خانه‌های قدیمی قرار گرفته‌اند که چشم‌انداز آن‌ها زیبایی روستا را چندین برابر می‌کند. در این خانه‌ها که عموما از خشت هستند و حوض‌های بزرگی دارند، ایوان‌هایی با طاق بلند ساخته شده که در تابستان خنک هستند. پیاده‌روی در ماسه‌های بادی کویر یا استراحت در قلب کویر و در زیر درختچه‌های گز از جذابیت‌های دیگر روستای بیاضیه است. ماسه‌های این منطقه به قدری نرم است که زمانی که از تپه‌ها در حال بالا رفتن هستید، در برخی مواقع به عمق خاک فرو می‌روید و روی ماسه‌ها گرما و در عمق، یک نوع خنکی خاصی را حس می‌کنید که تا به حال تجربه نکرده‌اید. روستای بیاضیه به دلیل داشتن جاذبه‌های بسیار زیاد، از روستاهای هدف گردشگری محسوب می‌شود که پتانسیل زیادی در جذب گردشگر دارند.
عکس از بهناز بانی
روستای بیاضیه جزو روستاهای کویری محسوب می‌شود. بنابراین کویرنوردان و علاقه‌مندان به کویر می‌دانند که شب‌های رویایی کویر چه آرامش و لذتی به همراه دارد. اگرچه شب‌های کویر زیبایی خاصی در دل خود نهفته دارند. اما شب‌های کویر روستای بیاضیه زیباتر از هر کویر دیگری است. شب‌های روستای بیاضیه با وزش باد گرم رو به خنکی از لابلای گیسوان نخلستانهایش جور دیگری است. ستاره‌ها در شب‌های کویری روستای بیاضیه آنقدر زیبا ودرخشان و نزدیک هستند که گاهی تصور می‌کنید که اگر کمی دستانت را درازتر کنید، به راحتی می‌توانید این ستاره‌ها را بچینید. این روستای زیبا با خانه‌های قدیمی تاریخی و ارگ باقی مانده از روزگاران پیش در دل خود رویایی است که واقعیتی دلنشین در دل خود نهفته دارد. این روستای زیبا در میان نخلستانهایش و پیاده‌روی روی رمل‌های نرم و تماشای آن هر گردشگری را به وجد و هیجان می‌آورد.
عکس از احسان ناجی
اقامت در روستای بیاضیه از سه طریق امکان‌پذیر است: ۱. ماندن در زیر آسمان کویر ۲. ماندن در اتاق های اجاره‌ای خانه های سنتی روستا ۳. اقامت در هتل یه تا (نوبهار)
اگر به روستای رویایی بیاضیه سفر کردید و قصد اقامت داشتید، طبیعی است که ماندن در کویر در شب زیر آسمان صاف و زیبا و تماشای ستارگان و آسمان شب، لذتی دیگر دارد. اما اگر دوست نداشتید شب را در کویر بمانید، نگران جای اقامت خود نباشید. در روستای بیاضیه هتلی با نام یتا یا نوبهار ساخته شده که در آخرین نقطه روستا و در بلندای کویر قرار گرفته است. آب نما و نمایی از یک قنات در حیاط این هتل دیده می‌شود و سالن پذیرایی آن به همراه ۱۲ اتاق در اطراف آن، جذابیت‌های خاص خود را دارند. اگر دوست نداشتید به هتل بروید راه دیگری هم برای اقامت هست. برخی از مردم روستا، خانه‌های خود را به‌عنوان استراحتگاه و اقامتگاه، اجاره داده و در اختیار مردم و گردشگران مشتاق قرار می‌دهند. طبیعی است که روستای سنتی و قدیمی بیاضیه با داشتن معماری سنتی و نخلستان‌ها و آثار تاریخی خاص و داشتن کویری آرامش‌بخش با شب‌های رویایی، برای گردشگران، به‌ویژه شهرنشینان مکانی دنج و فرح‌بخش برای روح و روان و تجربه‌ای خاص و به یادماندنی را به جا خواهد گذاشت.
عکس برگرفته از سایت هتل یه تا
عکس‌های گالری از خبرگزاری ایرنا (عکاس: محسن فیروزی)
نویسنده: زهرا آذرنیوش