خانه تاریخی احسان متعلق به دوره قاجار است و قدمت آن به صد سال می‌رسد. این بنا در کاشان، خیابان فاضل نراقی، کوچه فرهنگ، کوچه احسان قرار دارد. این اثر ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۲۳۲۵ ثبت ملی شده است و از جاهای دیدنی کاشان محسوب می‌شود. در حال حاضر با تغییر کاربری، این خانه به اقامتگاه سنتی گردشگران ایرانی و خارجی تبدیل شده است.
تاریخچه و معماری بنا
خانه احسان متعلق به دوره قاجار است و در شهر کاشان، استان اصفهان قرار دارد. این بنا که بیش از صد سال قدمت دارد متعلق به اواخر عصر قاجاری است. خانه تاریخی احسان نخستین خانه تاریخی کاشان است که با تغییر کاربری به مجتمع فرهنگی اقامتی (اقامتگاه سنتی) تبدیل شده است.
این خانه از نمونه خانه‌های قدیمی کاشان است که دو حیاط مجزای اندرونی و بیرونی دارد. از فضاهای مهم معماری خانه احسان می‌توان از سه سرداب، شاه‌نشین، مهتابی، پنج دری، هفت دری، هشتی ورودی، ایوان تابستانی و دو بادگیر آن نام برد. از ویژگی‌های این خانه یکی وجود اتاق هفت دری و دیگری بادگیر مرتفع آن است.
موقعیت مکانی
این اثر تاریخی در بافت تاریخی کاشان، رو‌به‌روی مسجد آقا بزرگ و نزدیک بازار است. خانه تاریخی احسان در محله درب باغ (از قدیمی‌ترین محله‌های شهر) واقع شده است و خوشبختانه در گذر ایام بافت تاریخی خود را حفظ کرده است.
$('.map-container')
.click(function(){
$(this).find('iframe').addClass('clicked')})
.mouseleave(function(){
$(this).find('iframe').removeClass('clicked')});
معرفی
درباره خانه
خانه احسان نخستین خانه تاریخی کاشان است که با تغییر کاربری به مجموعه فرهنگی اقامتی (اقامتگاه بومی) تبدیل شده و در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۱۲۳۲۵ ثبت شده است. مالک خانه، حاج میرزا آقا احسان از تجار نیکوکار کاشان بوده است. آب‌انبار و حمامی نیز در محله (درب باغ) ساخته شده و به نام وی خوانده می‌شود. این خانه در اسفند ماه ۱۳۸۰ توسط مهندس محمد مروج حسینی خریداری شده و برای کاربری فرهنگی به کانون اندیشه جوان - سپهری (N.G.O) اهدا شده است. مرمت، احیا و تغییر کاربری خانه تاریخی احسان، نمونه‌ای از مشارکت‌های فرهنگی این سازمان مردم‌نهاد و غیردولتی به شمار می‌آید.
مجموعه فرهنگی - اقامتی احسان با داشتن اقامتگاه سنتی و مدرن، موزه و گالری، تالار فیلم و تئاتر و اجتماعات، کتابخانه، اینترنت وایرلس، کارگاه سفال و صنایع دستی، دوچرخه‌سواری در بافت تاریخی، ارائه غذاهای بومی و گیاهی، برگزاری تورهای گردشگری، امتیازهای فراوانی برای رونق گردشگری فرهنگی پدید آورده است.
اقامت
مجموعه اقامتی خانه احسان آمادگی پذیرش پنجاه نفر را دارد. تعدادی از اتاق‌ها مجهز به تخت و تعدادی به‌شکل بومی چیده‌مان شده‌اند تا مهمانان بتوانند زمانی را با خاطره زیستی ایرانیان به سر ببرند.
اتاق‌ها مجهز به سیستم سرمایشی و گرمایشی بوده و بیشتر آن‌ها دارای سرویس بهداشتی و حمام هستند. در این تغییر کاربری سعی شده معماری ارزشمند و زیبای خانه تحت‌تاثیر قرار نگیرد و نمونه صحیح از تغییر کاربری ارائه شود.
پذیرایی
خانه تاریخی احسان با داشتن حوض‌خانه‌ای با طاق‌های مدور و بلند، باغچه و آب‌نمایی بزرگ، فضایی زیبا و آرامش‌بخش را خلق کرده که امکان مناسبی برای استراحت، سرو صبحانه، عصرانه و نوشیدنی فراهم آورده است. هنگام بازدید از این خانه تاریخی، غذاهای بومی و گیاهی که در ذات خود نشانه‌ای از فرهمندی، شکوه و رنگارنگی فرهنگ ایرانی را نیز در خود دارند مانند گوشت و لوبیای کاشان، عدس بادمجان، شفته سماق، خورشت‌های محلی و غذاهای گیاهی را در آنجا میل کنید.
موزه و کتابخانه
بخش فرهنگی خانه احسان شامل موزه و گالری زنده‌یاد منوچهر شیبانی، تالار اجتماعات و فیلم و نمایش، کارگاه سفال و کتابخانه کودک و نوجوان است.
موزه منوچهر شیبانی در اردیبهشت ۸۴، هم‌زمان با روز جهانی موزه و میراث فرهنگی، به‌عنوان نخستین موزه غیردولتی کاشان گشایش یافته است. منوچهر شیبانی از پیشگامان هنر مدرن ایران است که در شعر، نثر، درام، مقاله، فیلم و نقاشی‌هایش دریچه‌ای به معیارهای نو گشوده است.
تابلوهای نقاشی رنگ و روغن، آبرنگ، طرح‌های قلم، وسائل شخصی و کتابخانه ایشان از سوی همسرش، خانم پری شیبانی (صبحی) به مجموعه اهدا شده است.
تالار اجتماعات
تالار فیلم و نمایش (اجتماعات) به‌همراه امکانات جانبی چون اتاق نور و صدا و اتاق گریم در سرداب جنوبی جای گرفته و نمونه ارزشمندی از تغییر کاربری را نشان می‌دهد. این تالار حداقل گشایش پنجاه نفر را داشته و قابلیت اجرای تئاتر، پخش فیلم، تک‌نوازی موسیقی و برگزاری نشست‌های تخصصی را دارا است. اتاق‌های گریم، لباس، نور و صدا از دیگر داشته‌های این تالار کوچک به شمار می‌آیند. برگزاری نشست‌های هفتگی شعر و داستان‌خوانی در عصرهای پنجشنبه، برگزاری نشست‌های نقد کتاب و نیز اجرای نمایش‌های کارگاهی، کاربری پیوسته و موثری را برای این مکان به وجود آورده است.
نویسنده: زهره زرشکیان