طمع انسان‌ها موجب تخریب بخش عظیمی از زیستگاه‌های گیاهی و جانوری شده است. متاسفانه این روند مخرب به صورت مداوم ادامه دارد. از همین رو گاهی ضرورت دارد تا با پشیبانی مالی و انسانی مناطقی را از دست شکارچیان غیرمجاز و انسان نماهایی که تنها به دنبال منافع شخصی هستند، حفظ کرد.
این مورد گاه می‌تواند یک یا چند گونه‌ی باارزش و در معرض خطر جانوری و گیاهی را از منقرض شدن حفظ کند. کشور زیبای ایران مناطق حفاظت شده‌ی زیادی دارد (حدود ۹۳ منطقه) که هر کدام مانند یک گنجینه‌ی طبیعی ارزشمند هستند.
این مناطق عموما به دلیل دست‌نخورده ماندن، لذت طبیعت‌گردی خالص را برای گردشگران به همراه دارند. منطقه‌ی حفاظت‌شده آینالو یکی از این نقاط است که پوشش گیاهی و جانوری بسیار غنی دارد، به گونه‌ای در کمترین نقطه از کشور می‌توان نمونه‌اش را یافت.
معرفی
منطقه حفاظت‌شده یا گردشگری آینالو نام خود را از روستای آینالو گرفته است. نام خود روستا نیز از بنایی دو طبقه همراه با بخش‌هایی مانند ایوان سراسری، شش برج، مانند قلعه‌های قدیمی فرانسه و به سبک عمارت‌های قرن نوزدهم اروپا و روسیه که توسط تاجر معروف ارمنی (طومانیاس) در زمان قاجار ساخته شد می‌آید.
عکاس: شاهین ماکویی
این بنا در گذشته دارای سقفی فلزی بود که نور را مانند آینه منعکس می‌کرد. از این رو مردم بومی آن را آیینه لو می‌نامیدند امروزه از این اثر تنها دیواره‌هایی به یادگار مانده‌اند. منطقه گردشگری آینالو، خود بخش کوچکی از منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی هشتاد هزار هکتاری ارسباران به شمار می‌رود.
این منطقه در ۴۵ کیلومتری شهر کلیبر و ۱۵ کیلومتری روستای عاشقلو در ارتفاع ۱۵۰۰ متری از سطح دریا واقع شده و زیر نظر سازمان محیط زیست شهرستان کلیبر محافظت می‌شود. تقریبا حدود ۱۷ گونه‌ی حیوانی کمیاب و در خطر انقراض در این ناحیه وجود دارد.
اردک سر سفید، میش مرغ قره قشلاقريال پلنگ، مارال و سیاه خروس قفقازی از جمله این حیوانات به شمار می‌روند. از این میان سیاه خروس قفقازی تقریبا کمیاب‌ترین گونه محسوب می‌شود. البته منطقه‌ی آینالو بیشتر به خاطر احیای نسل مارال شناخته می‌شود که خوشبختانه تعداد این گونه‌ی جانوری به حد نسبتا مطلوبی رسیده است.
با تمام این اوصاف از پوشش بسیار غنی منطقه نیز نمی‌توان به راحتی عبور کرد. بلوط، ممرز، افرا، گیلاس وحشی، سرخدار، بارانک، نارون، ارس، گردو، گلابی وحشی، زالزالک، انار تنها بخشی از گونه‌های گیاهی است که در منطقه گردشگری آینالو به چشم می‌خورند.
اقلیم این منطقه معتدل و کوهستانی است، به همین دلیل هوای مه آلود موضوعی عادی به شمار می‌رود. در طول فصول بهار و تابستان می‌توان از سرسبزی و طروات ناحیه لذت برد. با این حال پاییز و زمستان نیز زیبایی‌های فراوانی دارند که تنها در همین دو فصل قابل مشاهده هستند.
آدرس
منطقه حفاظت شده آینالو از جاهای دیدنی کلیبر به شمار می‌رود و در استان آذربایجان شرقی، شهرستان کلیبر، بخش خداآفرین، ۴۵ کیلومتری شهر کلیبر قرار دارد.
موقعیت آینالو روی نقشه
دسترسی
آینالو در بکرترین نقطه‌ی منطقه حفاظت‌شده‌ی ارسباران قرار دارد. برای رسیدن به آینالو ابتدا باید به کلیبر سفر کنید. اگر از سمت تهران سفر کردید، پس از کرج وارد اتوبان زنجان شده و با طی حدود ۶۲۰ کیلومتر خود را به تبریز برسانید. در ابتدای ورودی تبریز می‌توانید تابلویی که مسیر کلیبر را مشخص می‌کند ببینید.
از تبریز تا کلیبر حدود ۲۱۰ کیلومتر فاصله است. از کلیبر به سمت جاده‌ی منتهی به قلعه بابک حرکت کنید. پس از طی حدود ۵۵ کیلومتر در سمت چپ جاده یک مسیر فرعی را با تابلویی که در ابتدای آن نصب شده است مشاهده خواهید کرد.
این مسیر شما را وارد این ناحیه می‌کند. اگر از سمت جلفا سفر می‌کنید، در جلفا به سمت سیه‌رود و نوردوز حرکت کرده و پس از روستاهای کردشت و اشتبین به عشاقلو خواهید رسید. در اینجا با پیچیدن به سمت راست وارد جاده‌ی ارسبارن شوید.
به طور کلی از جاده‌های آسفالته تا روستای آینالو حدود ۲ کیلومتر مسیر خاکی وجود دارد. اگر مشتاق تماشای مارال‌ها هستید از روستا باید حدود ۲ کیلومتر دیگر را طی کنید. توصیه می‌کنیم این مسیر را با پا بپیمایید و از تماشای محیط زیبای اطراف نهایت لذت را ببرید.
متاسفانه امکان اجاره‌ی اتاق وجود ندارد، ولی به هرحال مکان‌هایی برای کمپ زدن در کنار عمارت طومانیاس تعبیه شده است. به یاد داشته باشید که مکانی برای خرید خوراکی وجود ندارد بنابراین هر آنچه را که نیاز دارید در کلیبر تهیه کنید.
البته طبق مشاهدات بازدیدکنندگان اخیرا فروشگاهی برای خرید اقلام مورد نیاز از قبیل مواد خوراکی و البته سه مورد اقامتگاه توسط اهالی روستا به منظور تامین نیازهای مسافران راه‌اندازی شده‌اند.
منطقه‌ی گردشگری آینالو به توجه بیشتری چه از جانب مردم و چه از سمت مسئولین نیاز دارد. متاسفانه برخی از گردشگران چندان به آلودگی‌های زیست محیطی اهمیت نمی‌دهند و با ریختن زباله در میان درختان سبب آسیب رساندن به زیستگاه منطقه می‌شوند. پس از شما خواهش می‌کنیم حتما زباله‌های تولید شده را از این منطقه خارج کنید.
عکس‌های گالری از خبرگزاری ایسنا (عکاس: توحید مهدی زاده)
نویسنده: محبوبه رستمی