غارها که معمولا با حل شدن سنگ در آب یا ذوب شدن برف‌ها به وجود می‌آیند، اسرار و زیبایی‌های زیادی در خود جای داده‌اند و در آن‌ها با دنیایی متفاوت و چهره کاملا جدیدی از این کره خاکی مواجه می‌شویم که در هیچ جای دیگری شاهد آن نیستیم.
غارها معمولا دارای ستون‌های قندیل مانند آهکی بسیار زیبا در سقف یا کف (استالاکتیت و استالاگمیت) هستند؛ اما در غار یخ مراد در استان البرز، این قندیل‌های زیبا از یخ تشکیل شده است و انعکاس نور در آن‌ها مناظر حیرت‌انگیزی خلق می‌کند.
مکان غار
غار یخ مراد از جاهای دیدنی گچسر در استان البرز است. برای رسیدن به این غار با ارتفاع ۲۶۴۰ متر از سطح دریا، پس از ورود به جاده چالوس- کرج، در کیلومتر ۶۰ جاده و بعد از روستای نسا، پلی وجود دارد که با عبور از آن به جاده‌ای خاکی می‌رسید و پس از طی ۱۲ کیلومتر در این جاده خاکی به یک دوراهی می‌رسید که مسیر سمت چپ شما را به روستای آزادبر و مسیر سمت راست شما را با دهانه غار می‌رساند. پس از یک ساعت پیاده‌روی در این مسیر که نیم ساعت آن پیاده‌روی در مسیری با شیب کم و نیم ساعت دیگر کوه‌نوردی سبک است، پس از گذر از پل احداث شده بر روی رودخانه آزادبر، به دهانه غار می‌رسید.
$('.map-container')
.click(function(){
$(this).find('iframe').addClass('clicked')})
.mouseleave(function(){
$(this).find('iframe').removeClass('clicked')});
تاریخچه غار
سنگ بزرگی که در دهانه این غار وجود دارد، منقش به فسیلی از گونه نرم‌تنان متعلق به دوره سوم زمین‌شناسی به نام کاردیتا است، که با استناد به این فسیل می‌توان گفت احتمالا این غار پنجاه میلیون سال پیش در زیر دریا به وجود آمده است؛ اما برخی از زمین‌شناسان عمر این غار ۷۰ تا ۲۳۰ میلیون سال تخمین زده‌اند.
عقاید مردم محلی در مورد غار
کهنه‌های (دخیل) بسته شده در بخش‌‌های مختلف غار، نشان‌دهنده این موضوع است که مردم محلی این غار را مکانی مقدس می‌دانستند و شاید این غار به همین دلیل یخ مراد نامیده شده است. عده‌ای دیگر معتقد هستند که یخ‌های موجود در حوض انتهایی این غار شفابخش بوده و برای درمان بیماری‌های مختلف مخصوصا مشکل ناباروری زنان، موثر است. حتی برخی از افراد معتقد هستند که هر کسی یخ این غار را بخورد، سال بعد به مراد خود می‌رسد!
مشاهده قندیل‌های یخ‌زده
پس از رسیدن به دهانه غار با سه متر طول و هشت متر ارتفاع و گذر از مسیر کم شیب سنگلاخی ۱۲ در ۱۸ متر و ارتفاع ۶ متر، با سه مسیر مواجه می‌شوید. مسیر اول در سمت راست پس از طی ۲۰ متر به بن‌بست می‌رسد و در مسیر میانی هم پس از ۵۰ متر به پرتگاهی که می‌رسید که برای ورود به آن، استفاده از ابزار حرفه‌ای غارنوردی ضروری است. مسیر سمت چپ پیش روی شما با طول ۲۵۰ متر و سه متر ارتفاع از کف زمین، مسیر اصلی غار است که پس از طی ۱۵ متر در آن با منظره شگفت‌انگیز قندل‌های یخی آویزان از سقف کف غار مواجه می‌شوید. انعکاس نور در قندیل‌های بلورین یخ زده شما را به حیرت وا می‌دارد.
ویژگی‌های غار
این غار که پر از پیچ و خم است و در ایران بی‌نظیر است، سه تالار، یک برکه و یک آبشار یخ زده وجود دارد. تالار اول تالاری است که قندیل‌ها در آن خودنمایی می‌کنند.
این غار که در ایران بی‌نظیر است، سه تالار، یک برکه و یک آبشار یخ زده وجود دارد
تالار دوم با ابعاد ۲۰ در ۲۵ متر و ارتفاع ۱۰ متر، دو برابر تالار اول است و در ادامه مسیر اصلی غار واقع شده است. این تالار دو دهلیز دارد که طول یکی از آن‌ها شش متر است و به چاهی به عمق هفت متر می‌رسد و دیگری با طول ۱۰ متر به چاهی به ارتفاع ۸ متر می‌رسد.
وسعت تالار سوم کمی بیشتر از تالار دوم است؛ اما نسبت به آن بسیار مرتفع‌تر است و مرتفع‌ترین سقف غار در این تالار وجود دارد و غارسنگ‌های زیبای اطراف آن، جلب‌توجه می‌کنند.
در انتهای تالار سوم دو دخمه در کنار هم دیده می‌شود که ارتفاع سقف هر یک از آن‌ها ۱٫۵ تا ۳ متر است و در دخمه اول که همیشه پوشیده از یخ است، برکه یخ‌زده اصلی و آبشار یخی دیده می‌شود. در دخمه دوم نیز برکه یخی دیگری وجود دارد. سطح هر دو برکه ۶۰ متر پایین‌تر از دهانه غار است.
این غار یکی از معدود غارهای مطبق ایران نیز است و در بخشی از آن چهار طبقه مجزا با اختلاف ارتفاع بیش از ۳۰ متر دیده می‌شود
این غار یکی از معدود غارهای مطبق ایران نیز است و در بخشی از آن چهار طبقه مجزا با اختلاف ارتفاع بیش از ۳۰ متر دیده می‌شود. وجود تخته‌سنگی به ابعاد سه در پنج متر نیز در این غار جلب توجه می‌کند.
اختلاف دمای یخ مراد با فضای بیرون، آن را از سایر غارها متمایز کرده است. معمولا دمای غارهای ایران به دلیل نبود جریان هوا و بخار آب موجود در آن‌ها، حداقل ۱۰ درجه بیشتر از فضای بیرون است؛ اما دمای این غار به دلیل وجود منافذ مختلف در بین فضای داخلی و بیرونی آن و ایجاد جریان هوا در آن و همچنین ارتفاع زیاد آن از سطح دریا، به میزان قابل توجهی از فضای بیرون کمتر است.
بهترین زمان بازدید از غار
یخ تقریبا در تمام سال دیواره‌های غار را پوشانده است؛ اما ماه‌های اسفند و فروردین، بهترین زمان برای بازدید از یخ مراد است؛ زیرا قندیل‌های یخی در این زمان در اوج زیبایی خود هستند. در ضمن مناظر زمستانی مسیر پیاده‌روی غار نیز در این زمان زیبایی چشم‌نوازی دارد. در فصول بهار و تابستان نیز می‌توانید با چیدن گیاهان دارویی خودروی موجود در مسیر، بهره‌مند شوید.
توصیه‌های لازم
به همراه داشتن ابزاری مانند هدلامپ و استفاده از کفش مناسب و لباس گرم ضروری است؛ زیرا غار فاقد روشنایی است و دمای آن گاهی اوقات به زیر صفر می‌رسد. در ضمن مراقب باشید هنگام بازدید از قندیل‌ها با برخورد به آن‌ها، باعث شکستن و آسیب دیدن قندیل‌ها نشوید تا دیگران هم از دیدن آن‌ها محروم نشوند.
نویسنده: احمدرضا فرهبد