کرمانشاه شهری دیدنی است که همواره با زیبایی‌های ناتمامش گردشگران خود را متحیر و مبهوت خود می‌کند. بیشتر مردمان کرمانشاه اهل تشیع هستند ولی درست مانند دیگر شهرهای ایران، در این شهر نیز، یکی دو کنیسه، سه چهار عدد کلیسا و مسجدی که مخصوص اهل تسنن است، وجود دارد. مسجدی که متعلق به اهل سنت است، «مسجد شافعی» نامیده می‌شود و از بناهای مذهبی و جاهای دیدنی کرمانشاه به شمار می‌رود. این مسجد سرشار از زیبایی‌هاست و یکی از مهم‌ترین پروژه‌های معماری در قدیم است که با گذر زمان تبدیل به یکی از شاهکارهای معماری و مذهبی کشورمان تبدیل شده است.
در راستای بازار کرمانشاه یا تاریکه بازار که حرکت کنید، گنبدها و مناره‌های مسجد شافعی خود نمایی می‌کنند و وقتی که مقابل آن قرار بگیرید، معماری چشم‌نواز و خیره‌کننده آن شما را مسحور خود خواهد کرد.
مسجد شافعی از یک طرف به میدان جوانشیر و از طرفی دیگر به تاریکه بازار ختم می‌شود. اگر گذرتان به کرمانشاه افتاد، حتما از این بنای تاریخی فرهنگی که اصالتی معنوی و زیبایی مبهوت کننده‌ای دارد، بازدید کنید.
تاریخچه مسجد شافعی
در محل کنونی مسجد شافعی، زائرسرایی قرار داشته است که با همت و کمک تعدادی از مردمان خیر و مومن اهل سنت، به سرپرستی «مرحوم حاج ملاسید حسین مسعودی» در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی در شهر کرمانشاه خریداری و احداث شده است.
احداث این بنا مرهون میاعدت‌های مادی و معنوی خیرینی نظیر «خلیفه محمد صالح محمدی»، «حاج خلیفه سیدعلی نقشبندی»، «حاج جعفر شریفی»، «حاج احمد مدللی»، «میرزا حبیب بلندی»، «حاج علی محمد شیانی» و جمع دیگری از مردم مسلمان کرمانشاه است.
این مردم خیر، در فراهم کردن هزینه‌های ساختمان مسجد در مدت زمان یک سال از هیچ تلاش و کوششی دریغ نکردند و پس از گذشت یکسال موفق به احداث مسجد شافعیان یا مسجد شافعی شدند. مسجد باشکوه و ستودنی شافعی از آن زمان تا به امروز در حال توسعه و زیباسازی بوده است.
معماری مسجد شافعی
مسجد شافعی در ۱۰۶۰ متر مربع زیر بنا ساخته شده است. در ساخت این مسجد، معماری فوق‌العاده زیبا و اصیل اسلامی به کار گرفته شده است. به گفته اهل سنت، این نوع معماری دارای روح معنوی خاصی است. نمای داخلی مسجد با گچ بری‌های بی‌نظیرش که با آیات قرآن کریم تزیین شده، به زیبایی بنا و روح معنوی آن افزوده است. در کل، مسجد شافعی با گلدسته‌های سر به فلک کشیده و پر ابهتش به رونق شهر کرمانشاه افزوده است.
نکته قابل توجه و شگفت آور درباره این مسجد الگوی آن است؛ الگویی که بدون هیچ شکی از مساجد کلاسیک عثمانی الهام گرفته شده است. گنبد و نیم گنبدهای عظیم بلند و استوار، مناره‌های قلمی نوک تیز، تزیینات و جزئیات نقاشی‌های داخل بنا، کتیبه‌هایی به خط «طغرا»، ستون‌های قطور و فضای مرکزی مرتفع زیر گنبد اسلامی همه نماینگر بارز از این نمونه مساجد هستند و هرکسی را به یاد معماری زیبای مساجد کشور زیبای ترکیه می‌اندازند.
سازه این مسجد فلزی است و از نوع سیستم طاق ضربی ساخته شده است. نمای خارجی بنا با سنگ تراورتن سفید پوشش یافته است. مسجد از گنبد و مناره قدیمی در جوار آن و دو مناره ساده فلزی طلایی رنگ به ارتفاع تقریبی ۹ متر تشکیل شده است که در بالای ساختمان موقوفه مسجد در ضلع جنوبی نصب شده است.
فضای داخلی مسجد دارای شبستان‌های زنانه و مردانه، فضاهای کفش‌کن و تقسیم، کتابخانه، آبدارخانه و فضاهای جانبی است.
شبستان اصلی که در ضلع شمالی بنا قرار گرفته است، دارای نیم طبقه‌ای با پنج ستون است. محراب مسجد نیز در ضلع جنوبی شبستان واقع شده و از سنگ مرمر سفید با حاشیه سنگ مرمر سیاه ساخته شده است.
کاربرد مسجد شافعی
مسجد شافعی از سال ۱۳۲۶ هجری شمسی تاکنون محل اقامه نماز عبادی سیاسی جمعه اهل تسنن در کرمانشاه است.
در حال حاضر تنها در بنای جدید که تحت تاثیر مساجد ترکیه ساخته شده است و در کنار بنای قدیمی قرار دارد، اقامه نماز انجام می‌شود.
موقعیت مکانی
اگر بخواهید از مسجد شافعی کرمانشاه دیدن کنید، باید به میدان جوانشیر یا میدان توپخانه قدیم بروید. از میدان جوانشیر، گنبدها و مناره‌های تماشایی مسجد را می توانید مشاهده کنید. راه دسترسی به مسجد، از خیابان، از طریق کوچه‌ای است که در ضلع جنوب‌شرق میدان واقع شده است.
نویسنده: شیدا خرمشاهی