دره توبیرون مکانی شگفت‌انگیز و تماشایی در جنوب غرب ایران است که در بخش سردشت دزفول و ۲۰ کیلومتری این شهر جای دارد.
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که به طبیعت‌گردی علاقه‌مند و اهل ماجراجویی و رفتن به مکان‌های ناشناخته هستند، در سفر به اعماق توبیرون و این دره‌گردی تکرارنشدنی کجارو را همراهی کنید.
هرآنچه برای سفر به دره توبیرون باید بدانید:
دره توبیرون کجاست؟
معنی توبیرون چیست؟
دره توبیرون، اعجازی از طبیعت
تفریح در دره توبیرون
چه زمانی به دره توبیرون برویم؟
چگونه به دره توبیرون برویم؟
جاهای دیدنی دزفول
رفتن به برخی از جا‌ها شما را به یاد صحنه‌های فیلم‌هایی که تماشا کرده‌اید یا داستان‌ها و کتاب‌هایی که شنیده‌اید و خوانده‌اید می‌اندازد. مکان‌هایی اعجاب‌آور و پر و رمز و راز که دیدن آن‌ها پر از هیجان است و می‌تواند یکی از بهترین و ماندگارترین سفرهای زندگی‌تان باشد. توبیرون یکی از همین مکان‌ها است که برای دیدن آن می‌خواهیم راهی استان خوزستان و شهرستان دزفول شویم. در ادامه با ما همراه باشید.
دره توبیرون کجاست؟
منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه)
دزفول یکی از شهرهای استان خوزستان به شمار می‌رود که در شمال شرقی آن واقع شده است. فاصله این شهر تا مرکز خوزستان یعنی اهواز، ۱۵۵ کیلومتر است. این شهر دارای دیدنی‌های طبیعی و تاریخی متنوعی است. با وجود آن که خوزستان از اواسط بهار تا اواخر مهرماه آب و هوایی گرم دارد، در شهر دزفول می‌توانید جاهایی پیدا کنید که با رفتن با بازدید از آن‌ها گرما را به‌کلی فراموش کنید. یکی از این مکان‌ها دره توبیرون است، دره‌ای حیرت‌انگیز که یکی از جاذبه‌های تماشایی دزفول است و در ۲۰ کیومتری شمال این شهر در بخش سردشت، در نزدیکی منطقه‌ای به نام تنگه سرا قرار دارد.
منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه)، علیرضا حسینیان، رضا سبزقبا، کوروش پرتو و آدینه کاویان پور
معنی توبیرون چیست؟
منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه)
معنای دره توبیرون را که تو بیرون نیز نوشته می‌شود، باید در گویش زیبای دزفولی جستجو کرد. مردمان این دیار برای تب و گرما واژه «تو» را به کار می‌برند و «بیرون» نیز به معنی بریدن است! پس «تو بیرون» یعنی مکانی که گرما را از تن و جان از بین می‌برد. گفته شده که در گذشته برای کاهش درد و بیماری‌ها به دره توبیرون می‌رفتند و آب را مفید می‌دانستند.
دره توبیرون، اعجازی از طبیعت
عکاس: علیرضا حسینیان
وقتی به توبیرون برسید، حتماً از دیدن آن شگفت‌زده خواهید شد. دره‌ای خوش‌آب‌وهوا با هوای مطبوع که باورتان نمی‌شود در خوزستان باشید. مکانی با دیواره‌های بلند و صخره‌ای با ارتفاعی که گاه تا ۱۰۰ متر نیز می‌رسد و دره‌ای کم عرض را ایجاد کرده‌اند که در تمام طول مسیر در زیر سایه‌ی این صخره‌ها و روی شن‌های کف دره می‌توانید قدم بزنید و از استنشاق هوایی خنک لذت ببرید؛ اما شگفتی‌های این دره به اینجا ختم نمی‌شود! در جای‌جای آن اشکال عجیب و غریب و چشم‌نوازی می‌کند و تابلوی دیدنی از منظره‌ای از انبوه درختان انگور و انجیر وحشی را خواهید دید و محو تماشای آن می‌شوید. چشمه‌های آب فراوان، آبشارها و آب چکان‌های زیبا و خیره‌کننده نیز چشم‌انداز بی‌نظیر و وصف ناشدنی را به توبیرون بخشیده‌اند.
هزاران سال طول کشیده است تا در طبیعت، مه و خورشید و فلک دست به دست هم دهند تا چنین مکانی افسانه‌ای را ایجاد کنند. این دره متشکل از سنگ‌های رسوبی و کنگلومرا است که در طی فرسایش آبی در پی بارندگی‌های متمادی و جریان آب از حوزه‌های بالادست در کوه، شکل گرفته است. در فصل‌های خشک سال عمق دره توبیرون مانند یک زهکش عمل می‌کند و آب سفره‌های زیر زمینی در آن جمع و جاری می‌شود؛ به‌طوری که در این دره در دیواره‌ها و کف دره آب بسیار زلال و خنکی را خواهید دید که در آن ماهی‌های ریز و درشت و انواع مارها و مارمولک زندگی می‌کنند.
تفریح در دره توبیرون
منبع عکس: اینستاگرام (moriikaa@)
جیپ و آفرود سواری: دره توبیرون یکی از مکان‌های مناسب برای تفریح مهیج و هیجان‌انگیز جیپ‌سواری است؛ اما توجه کنید برای تجربه این تفریج به طبیعت زیبای این دره آسیب وارد نکنید.
پیاده‌روی: راه رفتن و قدم زدن روی شن‌های خنک و آب زلال کف دره در سایه صخره‌های بلند حس فوق‌العاده‌ای است که شاید در جای دیگر نتوانید به دست آورید. پس حتماْ ساعتی را به این کار اختصاص دهید.
عکاسی و تماشای مناظر: با دیدن چشم‌انداز زیبا و رویایی طبیعت، آرامش خاصی به آدمی دست می‌دهد و ثبت مناظر بی‌بدیل نیز لذتی که را می‌برید برای همیشه ماندگار می‌کند. در سفر به توبیرون، دوربین عکاسی و عکاسی کردن را فراموش نکنید.
کمپینگ: دره توبیرون مکانی مناسب برای برگزاری تورهای طبیعت‌گردی است و شب ماندن است. اگر اهل چادر زدن و سفرهای دست جمعی هستید، این دره می‌تواند انتخاب شما باشد تا شبی استثنایی را در سکوت شبانه آن تجربه کنید.
چه زمانی به دره توبیرون برویم؟
منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه)
هر چند دزفول هوایی گرم دارد اما برای سفر به این شهر و دیدن توبیرون نگران هوا نباشید؛ چراکه این دره یکی از بهترین مکان‌ها برای زدن به دل طبیعت حتی در فصل گرما است. بهترین زمان برای بازدید از این دره از اردیبهشت‌ماه تا اواخر تابستان است. بهتر است بدانید که با وجود گرمای بالای ۴۰ درجه دزفول، در این دره باد خنک می‌ورزد و دمای آن تا ۲۵ درجه و کمتر نیز می‌رسد.
در سفر به دره توبیرون شب کجا بمانیم؟
منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه)
برای کسانی که در سفر شب را به‌صورت کمپینگ سپری می‌کنند، دره توبیرون یکی از بهترین مکان‌ها است. با برپایی چادر می‌توانید شبی مهیج و خاطره‌انگیز را در این دره افسانه‌ای تجربه کنید؛ اما نکته‌ای که باید رعایت کنید احترام به طبیعت و رعایت پاکی این مکان است؛ در کنار لذت بردن از تفریح در توبیرون مراقب زیبایی‌های آن نیز باشید.
چگونه به دره توبیرون برویم؟
منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه)
اکنون که با دره توبیرون آشنا شدید پس برنامه سفری هیجان‌انگیز را بچینید. راهی استان دیدنی خوزستان شوید و سپس به سوی شهر دزفول رهسپار شوید. سریع‌ترین مسیر برای رسیدن به دره تو بیرون از طریق جاده دزفول سردشت در نزدیکی منطقه تنگ سرا امکان‌پذیر است که از این طریق به قسمت میانی دره و بخش جنگلی آن می‌رسید. اما از طریق ابتدای جاده دزفول-شهیون نیز مسیر دسترسی به این دره وجود دارد که البته تا نقاط زیبای دره حدود چهار ساعت پیاده‌روی خواهید داشت که اگر اهل پیاده‌روی باشید، برایتان لذت‌بخش خواهد بود.
منبع عکس:آدینه کاویان پور، کوروش پرتو، اینستاگرام (ali.0669.9 ،@adventure_travel1 ،@sardasht_media@ و dezful.patrol.offroad@)،
جاهای دیدنی دزفول
منبع عکس: irandeserts
جاهای دیدنی دزفول به دره توبیرون محدود نمی‌شود. بلکه دیدنی‌های حیرت‌انگیز دیگری نیز در این شهر وجود دارد که پیشنهاد می‌دهیم جزو فهرست مکان‌هایی که می‌خواهید در سفر به دزفول از آن‌ها دیدن کنید قرار دهید. در ادامه با برخی از تماشایی‌ترین و زیباترین مناطق دزفول آشنا می‌شوید.
دره کول خرسون: دره کول خرسون یا دره ارواح یکی دیگر از دره‌های شگفت‌انگیز دزفول است که با داشتن امکانات تفریحی مثل قایق‌سواری و ماهی‌گیری از مقاصد گردشگری این شهر در فصل‌های گرم سال است. این دره در ۲۵ کیلومتری شمال شهر دزفول و در بخش شهیون قرار دارد.
آبشار شوی: در دزفول می‌توانید از آبشاری بی‌نظیر به نام شوی که از آثار ملی و طبیعی کشور نیز محسوب می‌شود، دیدن کنید. برای تماشای این آبشار شوی باید به روستای شوی در بخش شهیون دزفول بروید.
دستکندها یا کت‌های دزفول: در گویش دزفولی به دستکندها و حفره‌های غار مانندی که به‌طور طبیعی یا توسط انسان ایجاد شده‌اند، کت گفته می‌شود. در دیواره‌های سنگی حاشیه رودخانه دز و در طول مسیر رود، تعداد زیادی از این حفره‌ها وجود دارد که از بالای رودخانه دز در مناطقی مانند گلال، كوپيته، تالخانی، دووه می‌توانید این کت‌ها را ببینید.
دریاچه شیهون: دریاچه پشت سد دز که با نام دریاچه شیهون شناخته می‌شود. در این دریاچه زیبا و رویایی امکان ورزش‌های آبی مفرح و مهیج مثل قايقرانى، اسكى، شنا فراهم است. این دریاچه در ۱۵ کیلومتری شمال شهر دزفول واقع شده است.
دره چال کندی، دیونی، تنگ سرا، پل تاریخی دزفول، آسیاب‌های رود دز، روستای لیوس از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهر هستند.
احترام به طبیعت
میلیون‌ها سال طول می‌کشد تا در طبیعت مناطقی چون دره توبیرون شکل بگیرد و ما بتوانیم از دیدن آن‌ها لذت ببریم. پس برای اینکه تماشای شگفتی‌های طبیعت همیشگی باشد، در حفظ آن کوشا باشیم و آن را برای آیندگان حفظ کنیم.
نویسنده: اکرم زمانی نوری