آتشکده بیشابور

چسبیده به قصر بزرگ بیشابور، بقایای آتشکده ای از همان زمان دیده می شود که هر چند نقشه چهار گوش آن دارای سنت ایرانی است، از فنون ساختمانی روم بهره برداری کرده است. عناصر تزئینی آن از قبیل سرهای گاو نر پشت در پشت به روشنی از شوش یا تخت جمشید اقتباس گردیده است. در بیشاپور تنها بناهای دولتی در بخش شمالی شهر از زیرخاک بیرون آورده گردیده اند. این بناها را کاخی با معبد مجاور آن تلقی کرده اند اما به احتمال زیاد همه مجموعه یک آتشکده بزرگ با یک حیاط ورودی مستطیل شکل در ضلع جنوب شرقی بوده است. این حیاط به ایوانی که هوز حفاری نگردیده منتهی می شود و در پشت آن تالار بزرگ چلیپایی شکل قرار داشته که زمانی بر بخش مرکزی آن بزرگترین گنبد ساسانی (به قطر ۲۲ متر) زده گردیده بوده است. این بنا احتمالا مکانی مقدس بوده است. شهر تاریخی بیشاپوردر کنار یکی از شاهراه های ارتباطی کشور در زمان شاپور اول بنا گردید، ویرانه های بیشاپور در بیست و سه کیلومتری غرب کازرون در استان فارس واقع است. ساخت بنای بیشاپور به دستور شاپور اول بعد از پیروزی او بر والرین امپراتور روم آغاز گردید. طراح و سازنده شهر اپسای دبیر، معمار بزرگ عصر خود بود. شهر ۲ کیلومتر طول و ۱ کیلومتر عرض داشته و چهار ضلعی است .بیشاپور از یک سو به کوه،که دژی برای حفاظت از شهر بوده، و از سوی دیگر به رودخانه محصور گردیده و اطراف آن را بارو و خندق فرا گرفته است.