تخت شاه‌نشین از آثار تاریخی در استان کهگیلویه و بویراحمد است که سابقه باستانی دارد. این اثر تاریخی به احتمال بسیار در دوره خود یکی از مراکز پرتردد محسوب می‌شده است. وجود پل‌های تاریخی که در دوره‌های بعد در کنار تخت‌شاه نشین ساخته شده است نشان می‌دهد که این مکان در دوره‌های تاریخی بعد هم از مکان‌های ارتباطی استراتژیک محسوب می‌شده است. تخت شاه نشین یا پایه پل بر روی رودخانه بشار، از جاذبه‌های چشمگیر این منطقه است که در کنار پل‌های دیگر روستای پاتاوه، چشم‌اندازی زیبا را به وجود آورده است.
عکس از تیشینه
تخت شاه نشین که با نام های پل تاریخی پاتاوه و پایه پل نیز شهرت دارد، در روستای «پاتاوه» از توابع شهرستان یاسوج قرار گرفته است. در مورد سابقه این پل اختلاف نظر وجود دارد. برخی کارشناسان تخت شاه‌نشین را بازمانده‌ای از دوره ساسانی می‌دانند و برخی دیگر این اثر را قدیمی‌تر از دوره ساسانی دانسته و براین عقیده‌اند که پل از دوره حاکمیت هخامنشیان برجای مانده است.
عکس از ابراهیم عزیزی
تخت شاه نشین قدیمی‌ترین پل پاتاوه است که به شکل ۶ضلعی ساخته شده است
پایه پل یا تخت شاه‌نشین به صورت ۶ ضلعی ساخته شده است و در ۲ كیلومتری غربی دهستان پاتاوه قرار گرفته است. به اعتقاد روایات محلی قدیمی‌ترین پایه از دوره هخامنشیان است كه بر روی رودخانه بشار احداث شده است.
عکس از ابراهیم عزیزی
حجاری های تخت شاه نشین شباهت زیادی به آثار دوره هخامنشی دارد
این بنا در زبان محلی به تخت شاه نشین معروف است. نمای این پل از سنگ سفید تراشیده شده است كه علامت سنگ تراشان بر روی آن مشاهده می‌شود و قابل مقایسه با علامت حجاری‌های تخت جمشید در فارس است. از مشخصات ویژه این پل وجود علائم و نشانه‌های سنگ‌تراشی بر روی سنگ‌های تزئینی این پل است. این اثر باستانی در ۱۹ دی ماه ۱۳۵۶ در دوره پهلوی دوم به شماره ۱۵۷۱ به عنوان یکی از آثار تاریخی ایران به ثبت ملی رسیده، شده است. در دوره‌های بعد، پل‌های دیگری در كنار این پل ساخته شده، که از جمله آنها پل بزرگ پاتاوه است كه اكنون چند تاق چشمه آن باقی است و با توجه به قوس‌های جناغی، مربوط به دوره صفوی است. این اثر که پایه‌اى از سنگ‌هاى حجارى شده دارد، با آثار دوران هخامنشى واقع در مسیر جاده قدیمى بین خوزستان و فارس (بهبهان - دهدشت - پاتاوه) شباهت زیادی داشته و قابل مقایسه با آنها است.
عکس از ابراهیم عزیزی
تخت شاه‌نشین در گذشته فضایی سرسبز و زیبا داشته و آب رودخانه بشار، چشم‌اندازی دلنشین به آن میداده است
در روایات محلی گفته می‌شود که در گذشته در کنار این تخت، درخت‌های بزرگی بوده که خنکی سایه درختان و تماشای رودخانه، تخت شاه‌نشین را به مکانی زیبا تبدیل کرده بود. در کنار این تخت پل‌هایی وجود دارد که یکی از آنها مربوط به دوره ساسانی بوده است. این پل در آن زمان راه عبوری برای رسیدن به خوزستان بود. در کنار این تخت پل دیگری نیز هست که متعلق به دوره صفوی است. با وجود پل‌های دوره صفوی و ساسانی می‌توان فهمید که این منطقه در گذشته یکی از مناطق مهم ارتباطی بوده است. پل‌های تاریخی پاتاوه باقی مانده پل تخت شاه نشین بوده که به احتمال بسیار به دوره ساسانی برمی‌گردد.
عکس از ابراهیم عزیزی
تخت شاه‌نشین علاوه بر فرسایش طبیعی، به دلیل عدم آگاهی مردم دچار آسیب‌های انسانی شد
تخت شاه نشین در شهرستان دنا به عنوان یكی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین بناهای تاریخی این شهرستان و از جاهای دیدنی پاتاوه است که با توجه به طغیان‌های رود بشار تخریب و دچار آسیب بسیار شده است. جمعی از شهروندان بخش پاتاوه به دلیل آسیب دیدگی پل، خواستار توجه مسؤلان به حفظ این بنای تاریخی و ایجاد امكانات رفاهی در این مجموعه شدند. اداره میراث فرهنگی استان اقدام به بازسازی پل باقی‌مانده از مجموعه پل‌های تاریخی پاتاوه کرد. اهالی شهرستان دنا براین عقیده‌اند که اگر شعبه‌ای از میراث فرهنگی در این شهرستان بود بهتر می‌توانستند از آثار تاریخی شهرستان، حفاظت کنند. تخت شاه‌نشین دارای سنگ‌های حجاری شده تمیزی بوده است، که به دلیل عدم آگاهی اهالی شهر و عدم وجود گروه‌های مردم نهاد فرهنگی در این شهرستان، اهالی پاتاوه آنها را برده و در ساختمان‌های خود به عنوان مصالح ساختمانی کار کرده‌اند. همین ناآگاهی در برخورد با این اثر تاریخی یکی از دلایل آسیب دیدن این بنا شده است.
عکس‌های گالری از ابراهیم عزیزی
نویسنده: زهرا آذرنیوش