MCHC در آزمایش خون

آزمایش خون به طور کلی یکی از بهترین و مطمئن‌ترین راه‌ها برای آگاهی از وضعیت بدن است. نه فقط هنگام بیماری بلکه در سلامتی کامل نیز انجام آزمایش خون برای تشخیص زود هنگام بیماری‌ها تاثیر زیادی دارد. بیشتر افراد در دوره‌های شش ماهه یا یکساله به صورت مداوم آزمایش می‌دهند تا از سلامت خود مطمئن شوند. در چکاپ‌های کامل دوره‌ای فاکتورهای مختلفی از خون مورد بررسی قرار می‌گیرند که MCHC یکی از آن‌هاست. برای انجام دادن این آزمایش نیازی نیست ناشتا باشید و هر زمانی از روز که پزشک درخواست آزمایش کند، می‌توانید با مراجعه به آزمایشگاه این آزمایش را انجام دهید. 

اولین سوالی که در این زمینه به ذهن افراد می‌رسد این است که اصلا MCHC در آزمایش خون به چه معناست؟ 

"آزمایش mchc که مخفف عبارت mean corpuscular hemoglobin concentration است، آزمایشی است که میانگین غلظت هموگلوبین گلبول‌های قرمز را نشان می‌دهد."

این آزمایش جزو آزمایش‌های CBC محسوب می شود و در همه انواع آزمایش خون اندازه گیری می‌شود. در ادامه به طور کامل درباره آن با شما صحبت می‌کنیم. 

MCHC در آزمایش خون چیست؟ + محدوده نرمال و انواع آن

همان طور که گفتیم MCHC در آزمایش خون میانگین غلظت هموگلوبین گلبول‌های قرمز را تعیین می‌کند. اهمیت این آزمایش را زمانی می‌توانید درک کنید که اهمیت عملکرد گلبول‌های قرمز را درک کرده باشید. گلبول‌های قرمز، اکسیژن را به سلول‌های بدن می‌رسانند و کربن‌دی‌اکسید را از آن‌ها می‌گیرند. اگر میزان گلبول‌های قرمز و  به طور دقیق‌تر،میزان هموگلوبین گلبول‌های قرمز (چون اکسیژن و کربن‌دی‌اکسید به هموگلوبین می‌چسبند) نرمال نباشد عملکرد سلول‌ها با مشکل مواجه می‌شود. 

محدوده نرمال آزمایش MCHC چیست؟

برای به دست آوردن میزان mchc هر شخصی، میزان هموگلوبین او را اندازه گیری کرده و عدد به دست آمده را ضربدر صد و سپس تقسیم بر هماتوکریت می‌کنند. پس میزان این فاکتور به میزان هموگلوبین و هماتوکریت بستگی دارد. محدوده نرمال این فاکتور خونی برای بزرگسالان و افراد بالغ بین ۳۲ تا ۳۶ درصد است. این در حالی  است که میزان نرمال این فاکتور برای نوزادان بین ۳۲ تا ۳۴ درصد است. اگر درصد MCHC شخصی با توجه به سن او از محدوده نرمال خارج شد مشکلات زیادی برای او ایجاد می‌شوند. در صورت کمتر بودن آن از حد نرمال، احتمال بروز تالاسمی و فقر آهن وجود دارد. 

البته در برخی انواع آنمی یا کم خونی میزان mchc در محدوده نرمال خود باقی می‌ماند. آنمی ناشی از از دست دادن خون، آنمی ناشی از بیماری‌های کلیوی، اختلال در مغز استخوان و... جزو این دسته از آنمی‌ها هستند. 

پائین بودن MCHC در آزمایش خون + علت، نشانه‌ها و نحوه درمان

از آنجایی که در آزمایش MCHC میانگین هموگلوبین گلبول‌های قرمز مورد بررسی قرار می‌گیرد به همین دلیل پایین بودن میزان این فاکتور ممکن است آنمی یا کم خونی تشخیص داده شود. به همین دلیل هم علت به وجود آمدن آن هم نشانه‌ها و نحوه درمان این وضعیت شباهت زیادی به علت‌ها، نشانه‌ها و نحوه درمان کم خونی دارند. از همین رو افرادی که با علائمی مثل کبود شدن پوست بدون هیچ دلیلی، تنگی نفس، رنگ پریدگی پوست، ضعف و خستگی مفرط، سرگیجه و علائمی از این قبیل به بیمارستان مراجعه می‌کنند، قبل از هر کاری آزمایش mchc و آزمایش‌های مرتبط از آن‌ها گرفته می‌شود. البته ممکن است افرادی دچار MCHC پایین شده باشند اما نه تنها این علائم بلکه هیچ علامت دیگری نیز بروز نداده باشند. 

علت پائین بودن MCHC در آزمایش خون

شایع‌ترین و پرتکرارترین علتی که برای mchc پایین گزارش شده، آنمی یا کم خونی است. آنمی هیپوکرومیک میکروسیتیک، نوعی آنمی است که در صورت درمان نشدن موجب پائین آمدن میزان MCHC در آزمایش خون می‌شود. در این بیماری اندازه گلبول‌های قرمز کوچک‌تر از حالت عادی می‌شود که در نتیجه آن میزان هموگلوبین آن‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند. البته برای تشخیص آنمی‌ها به علائم اکتفا نکرده و حتما در بهترین آزمایشگاه در تهران آزمایش دهید. در صورت تشخیص هرگونه مشکل در آزمایش خود می‌توانید با بهترین فوق تخصص خون در تهران و همچنین بهترین دکتر تغذیه در تهران مشورت کنید تا مشکل شما حل شود. 

گفتیم آنمی میکروسیتیک عموما منجر به این اتفاق می‌شود اما خود این آنمی چرا ایجاد می‌شود؟ اولین و مهم‌ترین علت آن را می‌توان کمبود آهن دانست. این کمبود می‌تواند به خاطر از دست دادن خون به صورت مزمن یا خفیف در قاعدگی یا زخم معده طولانی مدت اتفاق بیفتد. حتی می‌تواند به خاطر عدم توانایی بدن برای جذب کردن آهن مورد نیاز نیز باشد. در شرایطی که فرد مبتلا به بیماری‌هایی مثل سلیاک یا کرون شده جذب مواد غذایی بسیار مشکل خواهد بود. افرادی که جراحی بای پس معده انجام می‌دهند نیز در معرض ایجاد این وضعیت قرار دارند. سرطان، عفونت‌های انگلی و مسمومیت با سرب نیز می‌توانند این وضعیت را ایجاد کنند اما احتمال آن بسیار کم و تقریبا نادر است. 

نشانه‌های پائین بودن MCHC در آزمایش خون

گفتیم که این وضعیت شباهت زیادی به وضعیت بدن در کم خونی دارد و علائم و نشانه‌های آن نیز شباهت زیادی به علائم کم خونی دارند. سرگیجه، کبود شدن مداوم پوست بدون برخورد کردن به چیزی، رنگ پریدگی و روشن تر شدن غیر عادی و بیش از حد پوست، خستگی مفرط و مزمن، ضعف، خواب آلودگی شدید و... شایع‌ترین و معمول ترین علائم کم خونی و پایین بودن MCHC هستند. گفتیم این علائم شایع‌ترین علائم هستند و ممکن است فردی مبتلا به کم خونی باشد ولی این علائم را نداشته باشد. بعضی افرادی که MCHC پایین دارند نیز هیچ کدام از این علائم را ندارند. 

نحوه درمان MCHC پایین در آزمایش خون

برای درمان MCHC پایین باید ابتدا سعی کنید میزان آهن موجود در رژیم غذایی خود را افزایش دهید. این افزایش می‌تواند از طریق مصرف مواد غذایی آهن دار یا مکمل‌های آهن باشد. گوشت قرمز، سبزیجاتی با برگ سبز تیره مثل اسفناج، حبوبات و غذاهای دریایی سرشار از آهن هستند و برای چنین افرادی بسیار مفید‌ند. علاوه بر این باید میزان فیبر و ویتامین B6 را نیز در رژیم غذایی خود افزایش دهید تا آهن بیشتر و بهتر جذب شود. توجه داشته باشید که زیاد شدن میزان کلسیم خون، جذب شدن آهن را با مشکل مواجه می‌کند پس میزان کلسیم ورودی به بدن را افزایش ندهید. 

بالا بودن MCHC در آزمایش خون + علت، نشانه‌ها و نحوه درمان

در صورتی که میزان MCHC در آزمایش خون فردی بالاتر از محدوده نرمال باشد علائم و نشانه‌هایی در بدن فرد بروز پیدا می‌کنند. اولین نشانه‌ای که با بالا رفتن نرخ MCHC اتفاق می‌افتد، افزایش غلظت هموگلوبین گلبول‌های قرمز است. این اتفاق اکثرا برای افراد سیگاری رخ می‌دهد. با مصرف سیگار رسیدن اکسیژن به سلول‌های بدن با مشکل مواجه می‌شود و بدن برای جبران آن تلاش می‌کند. نتیجه این تلاش بالا رفتن غلظت هموگلوبین گلبول‌های قرمز یا بالا رفتن میزان MCHC است. آنمی همولیتیک خودایمنی، اسفروسیتوز ارثی، کم خونی داسی شکل، بیماری‌های کبدی، بیماری هموگلوبین C و هایپر تیروئیدی از جمله بیماری‌هایی هستند که باعث این وضعیت می‌شوند. در مواقعی که فرد دچار سوختگی‌های شدید شده نیز بدن با بالا بردن میزان MCHC تلاش می‌کند اکسیژن بیشتری به سلول‌ها برساند تا بافت‌های آسیب دیده ترمیم شوند. 

نشانه‌های بالا بودن MCHC در آزمایش خون

رنگ پریدگی و روشن‌تر شدن بیش از حد پوست، تنگی نفس بعد از هر گونه فعالیت ورزشی، تپش قلب بالا حتی در هنگام استراحت، احساس خستگی مداوم، سرگیجه و ضعف، ادرار تیره رنگ و زردی شایع‌ترین و معمول‌ترین نشانه‌ها و عوارض بالا بودن میزان آزمایش MCHC است. بعد از مشورت با پزشک و انجام شدن آزمایش چنانچه میزان MCHC در آزمایش خون شما بالاتر از حد عادی هر چه سریع تر با یک پزشک  فوق تخصص خون در تهران یا شهر خودتان مشورت کنید تا مشکلی برایتان پیش نیاید. 

درمان MCHC بالا در آزمایش خون

برای درمان این وضعیت بهتر است ابتدا با یک متخصص یا فوق تخصص خون مشورت کنید تا علت این وضعیت را مشخص کند. سپس این مشکل را از ریشه درمان کنید تا بعد از اتمام دوره درمانی دوباره به حالت قبل برنگردید. روند درمانی MCHC بالا به علت و ریشه آن بستگی دارد و در این روند در واقع ما علت این وضعیت را درمان می‌کنیم نه خود آن را. 

سایر مطالب مرتبط با آزمایش