TSH در آزمایش خون

TSH یکی از آزمایش‌های مهم و اساسی برای بررسی تیروئید انسان است.  TSH در آزمایش خون به معنای هورمونی است که برای تشخیص اختلال تیروئید و شدت آن اندازه‌گیری می‌شود. اگر در این هورمون اختلال یا مشکلی وجود داشته باشد، غده تیروئید عملکرد صحیح و مناسبی نخواهد داشت. ما در این مقاله سعی داریم  TSH و محدوده نرمال آن را مورد بررسی قرار دهیم. تا آخر این مطلب با همراه باشید. 

 TSH در آزمایش خون چیست؟ محدوده نرمال و انواع آن 

آزمایش TSH عملکرد غده تیروئید را تجزیه و تحلیل می‌کند. TSH مخفف thyroid stimulating hormone به معنای هورمون تحریک کننده تیروئید است. این آزمایش میزان تیروئید در خون را اندازه‌گیری می‌کند. 

با این روش مشخص می‌شود که تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید) یا بیش از حد فعال (پرکاری تیروئید) است. هورمون‌های تیروئید در وزن بدن، حالات خلقی، متابولیسم، دمای بدن، کنترل عضلات، رشد، هضم، عملکرد قلب و باروری، عملکرد و رشد مغز تاثیر دارند.

 قطعا سالم بودن غده تیروئید نقش بسیار اساسی در سلامت بدن انسان دارد. اختلالات در کارکرد این غده مشکلات بسیار زیادی را به همراه دارد که بیشترین و شایع‌ترین آن‌ها کمبود ید و بیماری‌های خود‌ایمنی است. مقدار نرمال این هورمون بین 0.4 تا 0.5 mIU/L است و در خانم‌های باردار بین 0.4 تا 4 است. 

پایین بودن TSH در آزمایش خون + علت، نشانه‌ها و نحوه درمان

پایین بودن TSH در آزمایش خون به معنای کم کاری تیروئید است. درمان کم کاری تیروئید ظاهری بسیار بی خطر و آسانی دارد و این درمان در زنان باردار و نوزادان به دقت بسیار زیادی نیازمند است. 

علت کم کاری تیروئید

یکی از شایع‌ترین علت بروز تیروئید کم کار، یک اختلال به اسم بیماری تیروئیدیت هاشیموتو است که در آن سیستم ایمنی بدن با تولید آنتی بادی‌ها به سلول‌های بافت غده تیروئید حمله می‌کند. در بروز بیماری هاشیموتو تلفیقی از عوامل محیطی و ژنتیکی دخیل هستند. آنتی بادی‌ها بر بافت غده تیروئید تاثیرات مخرب می‌گذارند و توانایی این غده را در تولید هومون‌های تیروئیدی پایین می‌آورند. 

علائم کم‌کاری تیروئید

در ادامه شایع‌ترین علائم کم ‌کاری تیروئید را برایتان ذکر می‌کنیم. 

• ترشح شیر از پستان

• گواتر

• نازایی

• تشدید خونریزی قاعدگی 

• کاهش سطح هوشیاری و تمرکز 

• احساس خواب‌آلودگی در طول روز

• افسردگی

• کاهش ضربان قلب

• نازک شدن مو

• پریود نامنظم

• اسپاسم و گرفتگی در عضلات

• ضعف عضلانی

• کلفت شدن غیر طبیعی صدا 

• پف صورت

• خشکی پوست و مو

• یبوست 

• افزایش وزن

• حساسیت به سرما

• خستگی 

 نحوه درمان کم‌کاری تیروئید 

مهم‌ترین درمان برای کم‌ کاری تیروئید مصرف روزانه قرص لووتیروکسین است که شباهت بسیار زیادی با ساختار هورمون تیروئید دارد. این قرص هومون‌های مورد نیاز را تامین کرده و سطح هورمون‌های تیروئیدی مورد نیاز بدن انسان را به حالت عادی خود برمی‌گرداند و به تدریج علائم کم‌ کاری غده تیروئید بهبود پیدا می‌کند. 

لووتیروکسین با گذشت زمان شاخص توده بدنی و سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهد و به همین ترتیب از بیماری‌های عروقی و قلبی و دیابت ناشی از کم کاری تیروئید کم می‌شود. برای کسانی که به بیماری‌های عروقی و قلبی مبتلا هستند، درمان با لووتیروکسین با دوز‌های کم آغاز شده و با گذشت زمان دوز قرص افزایش پیدا می‌کند. دوز مصرف این دارو توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود و مصرف بدون تجویز پزشک می‌تواند دردسرساز باشد. 

بالا بودن  TSH در آزمایش خون + علت، نشانه‌ها و نحوه درمان

یکی از بیماری‌های غده تیروئید، تیروئید پرکار یا هیپوتیروئیدی است که در آن میزان ترشح و تولید هورمون توسط غده تیروئید بیش از حدی است که نیاز بدن است. یکی دیگر از اسم‌های این بیماری تیروئید بیش فعال است. این بیماری می‌تواند تمامی سیستم‌های ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار دهد. در زمانی که کلمات پرکار یا هایپر به گوشتان می‌رسد، قطعا موارد مانند کار و انرژی زیاد به ذهن‌تان خطور می‌کند. در زمانی که افراد دچار بیماری پرکاری تیروئید می‌شوند، واکنش‌های سوخت‌وسازی بدن و یا متابولیسم افراد بیشتر می‌شود و سرعت آن به شدت بالا می‌رود. 

علت ایجاد پرکاری تیروئید

لایل بسیار زیادی موجب پرکاری تیروئید می‌شوند. در ادامه برخی از این موارد را برای شما ذکر می‌کنیم. 

بیماری گریوز

در این بیماری سیستم ایمنی به غده تیروئید حمله می‌کند و آسیب جدی به آن وارد می‌کند. این عمل موجب می‌شود که غده تیروئید مقدار بسیار زیادی هورمون تولید کند. این بیمار یک بیماری ارثی و زمینه‌ای است و در صورتی که یکی از اعضای خانواده‌تان درگیر این بیماری باشد، شما در خطر ابتلای بالاتری به گریوز قرار دارید. بیماری گریوز در زنان بیشتر از مردان است. بیماری گریوز یکی از مهم‌ترین علت‌های ایجاد پرکاری تیروئید است و بیشتر از 80 درصد از بیماران هیپرتیروئیدی از این دسته بیماری هستند.

ندول‌های تیروئیدی

گره تیروئیدی یا ندول‌های تیروئیدی، دانه‌های بسیار ریزی هستند که از رشد سلول‌های غده‌ تیروئید به‌وجود می‌آیند. با این عمل غده تیروئید هرمون‌های بسیار زیادی تولید می‌کند و این موضوع، تعادل هورمون‌های بدن انسان را به هم می‌زند و در برخی از اوقات این ندول‌ها سرطانی هستند. 

تیروئیدیت

تیروئیدت اسمی است که معمولا بر بیماری‌های التهابی غده تیروئید گذاشته می‌شود. این التهاب امکان دارد در اثر مشکلی در سیستم ایمنی بدن و یا عفونت ایجاد شده باشد. در زمانی که این غده ملتهب می‌شود، هورمون‌های زیادتری ترشح می‌‌کند. این امر باعث بهم خوردن تعادل هورمون بدن انسان می‌شود. 

التهاب غده تیروئید در شرایط گوناگونی ایجاد می‌شود. یکی از شایع‌ترین این شرایط؛ زایمان است. امکان دارد بانوان بعد از زایمان دچار التهاب غده تیروئید شوند. همچنین عوارض مصرف داروهای مانند آمیودارون و اینترفرون‌ها نیز موجب التهاب غده تیروئید و پرکار شدن آن می‌شود. 

مصرف ید زیاد 

مصرف بیش از حد ید می‌تواند غده تیروئید را به ساخت بیش از اندازه هورمون‌های تیروئیدی تحریک کند. ید یک ماده معدنی است که غده تیروئید با استفاده از آن هورمون‌ می‌سازد. گرفتن تصاویر با کنتراست بالا یکی از روش‌های تصویربرداری پزشکی است. انجام این روش به ید رادیو اکتیو نیازمند است و این موضوع می‌تواند فرد را در معرض هایپرتیروئیدیسم قرار دهد. 

علائم تیروئید پرکار

یکی از سوال‌های که ممکن است ذهن شما را درگیر کرده باشد این است که علائم تیروئید پرکار در انسان‌ها چگونه است؟ در ادامه برخی از این علائم و نشانه‌ها را به صورتی کلی و جزئی ( مردان و زنان ) برای شما ذکر می‌کنیم. 

• نازک شدن موها

• ورم و بیرون زدگی چشم‌ها

• تغییر جنس مو و ریزش مو

• ورم یا برآمدگی گردن در محلی که غده تیروئید قرار دارد. 

• اختلالات خواب

• عدم تحمل گرما و تعریق غیر طبیعی

• پوست نازک، گرم و مرطوب

• تغییرات بینایی

• اسهال؛ حرکات روده بیشتر می‌شوند و امکان دارد فرد دچار سندروم روده‌ی تحریک پذیر شود. 

• افزایش اشتها

• کاهش وزن

• احساس لرزش و اضطراب

• تپش قلب و بالا رفتن سرعت ضربان قلب 

علائم تیروئید پرکار در مردان

در ادامه برخی از علائم پرکار در مردان به صورت کلی برای شما ذکر می کنیم. 

• پرکاری غده تیروئید در مردان باعث اختلال نعوظ در مردان می‌شود. این بیماری باعث کاهش تعداد اسپرم نیز می‌شود، در نتیجه در نازای مردان تاثیر بسیاری دارد. 

• کچلی بیش از حد در مردان یکی از عوارض بسیار شایع تیروئید پرکار است. 

• مقدار بسیار زیاد هورمون تیروئیدی در خون، باعث کاهش تستوسترون در خون می‌شود و مشکلات مختلفی در ان‌ها به وجود می‌آورد. ضعف عضلانی یکی از عوارض کاهش تستوسترون، ضعف عضلانی و در اخر تحلیل عضلانی است. ورزش و پرکاری تیروئید در کنار هم مشکلات بسیار متعددی را به وجود می‌آورد. از آنجایی که ضربان قلب افزایش پیدا می کند و توده عضلانی کاهش می‌یابد، امکان دارد افراد با ورزش با مشکل روبه رو شوند و آسیب‌ها بیشتری در بدن ان‌ها ایجاد شود. 

• امکان دارد مرد، درگیر ژنیکوماستی شود که معنای بزرگ شدن پستان در مردان است. 

علائم تیروئید پرکار در زنان

در زنان امکان ایجاد بیماری تیروئید پرکار بیشتر از مردان است. در ادامه برخی از علائم تیروئید پرکار در زنان را برای شما ذکر می‌کنیم. 

• باعث اختلال دوره‌های قاعدگی می‌شود. هورمون‌های تیروئیدی در تنظیم ارتباط تخمدانی، رحمی، مغزی تاثیر دارد. در زمانی که میزان این هورمون‌ها زیاد یا کم شود، این محور دچار مشکل و اختلال می‌شود.

• میزان خون‌ریزی در عادت ماهانه زنان کمتر می‌شود. 

• دوره‌های پریودی از نظر زمانی کم می‌شوند. مثلا اگر دوره شما 30 روزه بوده است به دوره‌های 25 یا 23 روزه تبدیل می‌شود. 

• باعث پوکی استخوان و پیشرفت آن می‌شوند. این امر برای افرادی که وارد دوره یائسگی شده‌اند بسیار خطرناک است. 

درمان پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید را می توان با روش‌های گوناگونی درمان کرد که به علت پرکار شدن تیروئید بستگی دارد. در ادامه برخی از درمان‌های این بیماری را برای شما ذکر می‌کنیم.

دارو درمانی 

قرص‌های درمان این بیماری متی مازول و پروپیل تی اوراسیل هستند. سرعت درمان این قرص‌ها بسیار زیاد است و جلو فعالیت غده تیروئید را می‌گیرد و از فعالیت دوباره آن جلوگیری می‌کند. 

جراحی

یکی دیگر از روش‌های درمان این بیماری جراحی است. اسم جراحی برداشتن تیروئید، تیروئیدکتومی است. در زمانی که غده تیروئید برداشته می‌شود فرد به کم کاری تیروئید مبتلا می‌شود و به درمان دارویی نیز نیازمند است. 

بتابلوکرها

این دارو از عملکرد هورمون‌های تیروئیدی جلوگیری می‌کند ولی بر مقدار هورمون‌های تیروئیدی تاثیر ندارد. بعضی از اثرات این اختلال مانند اضطراب، لرزش دست‌ها و بالا رفتن ضربان قلب را برطرف می‌کند. 

ید رادیواکتیو

در ابتدای این مطلب گفتیم که غده تیروئید برای ساختن هورمون به ید نیاز دارد. ید رادیواکتیو برای درمان تیروئید پرکار استفاده می‌شود. ید رادیواکتیو توسط سلول‌های بیش فعال تیروئید جذب می‌شود و به سلول‌های بیش فعال آسیب می‌رساند و نهایتا غده تیروئید کوچک‌تر می‌شود و پرکاری آن از بین می‌رود. مقدار ید تجویز شده توسط پزشک برای درمان پرکاری تیروئید به مقدار ید رادیواکتیو که بیماران داده می‌شود، متفاوت است. در برخی از افراد مجبور هستند تا آخر عمر دارو‌های هورمونی تیروئیدی را استفاده نمایند.

سخن پایانی

ما در این مطلب تیروئید کم کار و تیروئید پرکار را مورد بررسی قرار دادیم. یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین آزمایش برای تشخیص نوع تیروئید، آزمایش تیروئید TSH است. شما می‌توانید زیر نظر پزشک و با روش‌های که گفتیم تیروئید پرکار یا کم کار خود را درمان کنید.

خواندن این مطالب شاید برای شما مفید باشد